21 MART Nevruz Bayramı kutlanıyor
KÜLTÜR SANAT21 MART Nevruz Bayramı kutlanıyor
21 MART Nevruz Bayramı kutlanıyor
Photo : illustration générée par l'IA par Sadek Ahmed
https://www.un.org/en/observances/international-nowruz-day
Baharın habercisi nevruzu kutlama geleneği asırlardır sürüyor
Prof. Dr. Serdar Uğurlu, "Kara kışın, uğursuzlukların, hastalıkların, dertlerin, sıkıntıların bittiği ve sağlıkla, sıhhatle, bollukla, bereketle yeni bir yılın başladığı gündür 21 Mart." dedi.
Zafer Göder |21.03.2025 - Güncelleme : 21.03.2025
Bolu
Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi (BAİBÜ) Fen Edebiyat Fakültesi Türk Halk Edebiyatı Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Serdar Uğurlu, AA muhabirine, toprağın uyanışının, baharın gelişinin, kardeşliğin, dostluğun ve dayanışmanın sembolü olan ve geniş bir coğrafyada kutlanan nevruzun binlerce yıllık geleneksel bayram olduğunu söyledi.
Hayvancılıkla geçimini sağlayan topluluklar için de nevruzun önemli olduğunu aktaran Uğurlu, "Yeni yıl, bahar, taze otların bittiği, artık hayvanların taze ve yeşil otlara kavuşacağı gün olduğu için kutlu kabul edilmiş. Kutsal kabul edilmiş ve kutlanmış. Nevruz, kutsal bir başlangıçtır çünkü kara kışın, uğursuzlukların, hastalıkların, dertlerin, sıkıntıların bittiği ve sağlıkla, sıhhatle, bollukla, bereketle yeni bir yılın başladığı gündür 21 Mart." diye konuştu.
Uğurlu, Türkler için bütün kutsal başlangıçların nevruza eş değer görüldüğünü dile getirerek, "Mesela Ergenekon'dan çıkıştır 21 Mart, hatta Hazreti Adem'in yaratıldığı gün kabul edilmektedir 21 Mart. O da bir kutsal başlangıçtır. Hacı Bektaş'ı Veli'nin Anadolu'ya geldiği gündür 21 Mart." dedi.
Fotoğraf: Zafer Göder/AA
"Nevruzu kutlama geleneği Türk dünyasında asırlardır sürüyor"
Türk dünyasında asırlardır süren nevruzu kutlama geleneğinin Anadolu'da eskisi kadar güçlü ve coşkulu olmadığını, bunun eskisi gibi kapsayıcı şekilde kutlanması için sivil toplum örgütlerinin ve ilgili kurumların çalışma yapması gerektiğini söyleyen Uğurlu, "Bu kurum ve örgütlerin katkılarıyla bu gibi milli bayramlar en azından köy seyirlik oyunlarıyla, ateş yakma, ateşin üstünden atlama gibi geleneksel ritüellerle icra edilmeye devam edilmeli." ifadesini kullandı.
Uğurlu, Bolu'nun Seben ilçesindeki 1400 rakımlı Nevruz Tepesi'nde, her yıl 21 Mart'ta nevruz ateşinin yakıldığını anlatarak, şöyle devam etti:
"21 Mart'ta bu tepenin üzerinde ateş yakılarak nevruz duyurulur. O ateşe de kendiliğinden yandığı düşüncesiyle 'Kudret ateşi' denilir çünkü hakim bir tepe, diğer köylerden uzaktan bakıldığında ateş sanki kendiliğinden yanmaya başlıyormuş gibi düşünüldüğü için öyle isim de takılmış yörede. Bolu'da, Mudurnu'da, Göynük'te ve Anadolu'nun farklı yerlerinde bu şekilde ateş yakılan tepeler var."
Nevruzun bütün Türk dünyasını kapsadığını, ritüeli uygulama şeklinin de benzer olduğunu belirten Uğurlu, nevruz ateşinin binlerce yıllık kadim geleneğin sürdürüldüğü ayin ateşi olduğunu sözlerine ekledi.
Baharın müjdecisi nevruz, geniş coğrafyada geleneksel ritüellerle yüzyıllardır kutlanıyor
"Yeni yılın başlangıcı", "baharın müjdecisi", "doğa bayramı" olarak kabul gören Nevruz Bayramı, asırlardır devam eden gelenekleriyle Adriyatik'ten Çin'e geniş bir coğrafyada kutlanıyor.
Haydar Toprakçı |20.03.2025 - Güncelleme : 20.03.2025
İzmir
Türk dünyasında zorlu geçen kış mevsiminin ardından doğanın baharla başlayan canlanması ve yeni bir başlangıcın simgesi olan nevruz kutlaması, binlerce yıldır kuşaktan kuşağa aktarılan renkli ritüellerle sürüyor.
Türklerde baharın gelişinin kutlanması geleneğinin, Çin kaynaklarına göre milattan öncesine dayandığı, bu kaynaklarda Hunların milattan önce 3. yüzyılda bahar aylarında şenlik düzenlediği belirtiliyor.
Nevruz ne kadar çok yardımlaşma, dayanışma ve coşkuyla kutlanırsa o yılın o kadar bolluk ve bereketle geçeceğine inanılıyor.
Günümüze kadar gelen kutlama adetleri
Başta Türkiye olmak üzere Balkanlar, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti, Azerbaycan, İran, Türkmenistan, Özbekistan, Kazakistan, Afganistan, Tacikistan, Kırgızistan ve Doğu Türkistan gibi ülkelerde 21 Mart'ta kutlanan Nevruz Bayramı'ndaki ritüeller, bölgesel değişiklik gösterse de kuşaktan kuşağa aktarılıyor, her yıl törenlerde uygulanarak yaşatılıyor.
Yeni yıla günahlardan arınarak girmek amacıyla evlerde temizlik yapılması, yeni ve temiz kıyafetler giyilmesi, hasar gören yapıların onarılması, fidan dikimi, suya selam verilmesi, soğuk suyla yüz yıkanması, üzerine su serpilmesi, ateş yakılıp üstünden atlanması geniş coğrafyada rastlanan ortak kutlama adetleri arasında bulunuyor.
Bugüne özel kurulan ve 7 çeşit yemeğin bulunduğu "nevruz sofrası"nda toplu halde yemek yeniyor, yemekler paylaşılıyor, suyun ve yağmurun bol, üretimin bereketli olması için dua ediliyor.
Nevruzda ecdatla evladın buluşması olarak kabul edilen önemli bir ritüel de mezarlık ziyareti olarak yaşatılıyor. Bu ziyaretlerle ataların unutulmadığı ve onlara saygının sürdüğü gösterilmek isteniyor.
Baharın gelişi fakirlere, engellilere, yetim ve öksüzlere yardım edilerek, küskünler barıştırılarak da kutlanıyor.
Nevruz Bayramı kutlamalarında yumurtaların bolluk için boyanarak tokuşturulması, spor müsabakaları düzenlemesi, şarkılar söylenip, dans edilerek, şairler şiir okunması da yaygın görülen ritüeller arasında bulunuyor.
Nevruzun tarihi Ergenekon Destanı'na dayandırıldığından o gün demir de dövülerek Ergenekon'dan çıkış kutlanıyor.
"Kardeşlik ve dostluğu pekiştirmede önemli bir güç"
Ege Üniversitesi (EÜ) Türk Dünyası Araştırmaları Enstitüsü Türk Halk Bilimi Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Alimcan İnayet, AA muhabirine nevruzun Türk coğrafyalarında "Noruz", "Navruz", "Navrız", "Mevriz", "ulustın ulı küni" gibi isimlerle kutlandığını söyledi.
Nevruz Bayramı ve kutlamalarının, Anadolu'da sözlü kültürün, toplumsal uygulama ve ritüellerin, doğa ve evrene ilişkin bilgi ve deneyimlerin nesilden nesile aktarıldığı en uygun ortamlardan birini oluşturduğunu söyleyen İnayet, bu açıdan bakıldığında Nevruz'un nesiller arası iletişimin en güzel örneklerinden biri olduğunu belirtti.
Prof. Dr. İnayet, kutlamaların farklı dönem ve coğrafyaların kültürel unsurlarıyla zenginleşerek günümüze kadar geldiğini anlatarak, "Bize atalarımızın yaşam tarzları, inanç ve düşünce sistemleri, dünya tasavvurları, toplumsal değerleri, teknik, sanat, spor ve yetenekleri hakkında bilgi verir." dedi.
Nevruzun yeni gün, yeni yıl ve bahar bayramı olarak Türkler'de eskiden beri kutlandığına değinen İnayet, şöyle konuştu:
"Nevruz günümüzde etnik, kültürel ve politik sınırları aşmış, Adriyatik'ten Çin'e kadar olan geniş coğrafya boyunca kutlanmaktadır. Nevruzun muhtelif ülkeler, milletler ve halklar arasındaki kültürel bağları güçlendirip kardeşlik ve dostluğu pekiştirmede önemli bir güç olduğu ortadadır.
Nevruz Türk boylarını birbirine bağlayan bir kültür bağı, Türk milli kültürü ve kimliğini besleyen bir kaynaktır. Nevruz Türk dünyasının ortak değerlerinden birisidir. Nevruz, doğanın uyanışını, baharın ve yeni yılın gelişini, bereket, huzur ve barışı, dayanışma ve birlik beraberliği simgeler. Bu bayramı yaşatmak, anlamlı ve zengin içerikle gelecek kuşaklara aktarmak durumundayız."
Özbekistan'da
Navro’z bayramingiz bilan tabriklaymiz; Alloh taolodan barchamizga tinchlik-xotirjamlik, salomatlik va farovonlik tilab qolamiz.
Nevzut bayramınızı tebrik eder;
Hepimize huzur, sihhat, berekete vesile olmasını Yüce Allah’tan dileriz.
Kırgızistan'da baharın gelişini simgeleyen Nevruz Bayramı kutlanıyor
Kırgızistan'da baharın gelişini simgeleyen Nevruz Bayramı, ülkenin tüm ana meydanlarında geleneksel ve kültürel etkinliklerle kutlanıyor.
Nazir Aliyev Tayfur |21.03.2025 - Güncelleme : 21.03.2025
Bişkek
Bişkek Büyükşehir Belediyesi, bu yıl ki Nevruz Bayramı dolayısıyla Turdakun Usubaliyev Meydanı'nda kutlama etkinliği düzenledi.
Etkinliğe, Bakanlar Kurulu Başkanı Adılbek Kasımaliyev, Bişkek Büyükşehir Belediye Başkanı Aybek Cunuşaliyev, belediyenin ilgili kurumlarının yetkilileri, dernek temsilcileri ve vatandaşlar katıldı.
Nevruz'un gelişini ve doğanın uyanışını simgeleyen tiyatro oyununun sahnelenmesiyle başlayan etkinlikte, halkın ekin ekmeye davet edilmesini konu alan sahne canlandırıldı.
"Nevruz manevi kültürümüzün bir parçası"
Halkın Nevruz Bayramı'nı kutlayan Kasımaliyev, "Nevruz manevi kültürümüzün bir parçası, Doğu medeniyetinin geleneksel bayramıdır." dedi.
Kasımaliyev, "Kırgızistan'da yaşayan çok uluslu halkımızın kalbinde uyum ve refah ateşi her zaman yansın ve bereket bayram sofrasından hiç eksik olmasın." temennisinde bulundu.
Bu yıl ramazan ayının Nevruz Bayramı'na denk geldiğini anımsatan Kasımaliyev, oruçların kabul edilmesi dileğini iletti.
Kasımaliyev, Kırgızistan ile Tacikistan arasında sınır konusunun barış yoluyla çözümlenmesinin iki ülke halkları için "bayram" teşkil ettiğini sözlerine ekledi.
Nevruz Bayramı için kurulan geleneksel çadırlarda Kırgız gelenekleri sergilenmeye başladı ayrıca açık alanda geleneksel oyunlar tertip edildi.
Etkinlik, çocuk ve yetişkin folklor gruplarının sahne almasıyla ve yerel sanatçıların konseriyle son buldu.
Ülkenin Aksakallar (Yaşlılar) Konseyi Başkanı Ömürbek Ümetaliyev, AA muhabirine yaptığı açıklamada, tüm Müslümanların Nevruz Bayramı'nı ve ramazan ayını tebrik etti.
Cumhurbaşkanı Caparov, Nevruz'u Oş şehrinde karşıladı
Öte yandan, Cumhurbaşkanı Sadır Caparov, ülkenin ikinci büyükşehri olan Oş'taki belediyenin düzenlediği etkinliklere katıldı.
Buradaki konuşmasında Caparov, "Yeni bir Kırgızistan inşa etmek için bir yol belirledik, bunun için her alanda düzeni sağlamaya çalışıyoruz." ifadesini kullandı.
Caparov, son yıllarda komşu ülkelerle sınır sorunlarının nihayet çözülebildiğini kaydetti.
İtalya'nın başkenti Roma'da Nevruz Bayramı'na özel konser verildi
İtalya'nın başkenti Roma'daki Azerbaycan Kültür Merkezi'nde, Nevruz Bayramı dolayısıyla "Turan Manafzade ve 7 Güzel" konseri verildi.
Ömer Mirza Şeker |19.03.2025 - Güncelleme : 19.03.2025
Istanbul
Müzik direktörlüğünü ve kuruculuğunu Manafzade'nin üstlendiği konserde, Türk dünyasından 7 kadın sanatçının yer aldığı "7 Güzel" müzik grubu sahne aldı.
Topluluk, dünya klasiklerinin yanı sıra Türk ve İtalyan ezgilerinden oluşan bir repertuvarı dinleyiciye sundu.
Grupta Azerbaycan'ı Manafzade, Türkmenistan'ı Selbi Kadyrova, Özbekistan'ı Vlada Melikova, Kırgızistan'ı Kanysh Nurdi, Kazakistan'ı Nargiz Yerezhepova, Macaristan'ı Eszter Gracia Galambos, Türkiye'yi ise Gupse Şevval Aydın temsil etti.
İlginizi Çekebilir