Araştırmacı gazeteciler ‘Panama Belgeleri komitesinde’ sert tepkilere maruz kaldılar

Bruxelles Korner

Zehra Özer

Uluslararası Araştırmacı Gazeteciler Konsorsiyumu’nun  (ICIJ) iki jurnalisti olan Knack  gazetesinden Clerix ve Le Soir gazetesinden Lallemand,  uluslararası skandalın içinde Belçikanında yer aldığı bölümünü ortaya çıkaran gazetecilerdir. İki gazeteci meclis üyelerine konuyla ilgili daha fazla açıklama yapmak için meclis komitesinin tabebini kabul ettiler. Onlar oturumda son yıllarda ortaya çıkarılan tüm vergi skandallarının (SwissLeaks, LuxLeaks, OffshoreLeaks ve Panamabegeleri) geçmişini özetlediler.  

Özetleme sonrasında politikacıların gazetecilere sorularını yönlendirmeye imkanları doğdu. Soru yağmuru daha başlar başlamaz gazetecilerin çalışma etikleri hakkında çok hararetli tartışmalar yaşandı.

Araştırma
Federal milletvekili (Open VLD) Luk Van Biesen, gazetecilere araştırmanın sonrasında verilen "isimlerin ve listelerin sınırlandırıldıgının" nedenini sordu. "Hangi sebeplerin vergi kaçakçılığına yol açtığını araştırmanız gerekmiyor muydu? sorusunu size sorabiliriz. İlk önce tüm bunların daha iyi incelenmesi gerekmiyormuydu? Asıl soru,  İsviçre'de ya da Lüksemburg'da neden bir banka hesabı açılır? Ama sadece bazı isimler duyrulup kamuoyununun görüsü üzerinde oynanıyor, dedi  Van Biesen ve ‘bazılarının özellinin ihlal edildiğini’de ekledi. 

"Sen basın özgürlüğünü savunuyorsun," dedi Ecolo-Yesiller parti lideri Kristof Calvo buna karşılık olarak. "Ve bunlar bizlerin sorumlu olduğumuz kurumların yetersiz kaldıkları ve gazetecilerin kendilerine belirli bir şeffaflık sağlanması için taahhüt ettikleri bir anda oluyor. Vergi adaletini, bunun için ödenen kurumlar yerine gazeteciler daha yakınımıza getiriyor. Onların şu anda burada karşılanma şekli, beni şaşırtıyor," dedi.

Özel hayatın gizliliği
Ayrıca Clerix ve Lallemand gazeticilerde, Van Biesen’in  müdahalesini hazmedemediler. "Bazılarının özel hayatının gizliliği ihlal edildiğinden söz etmeniz,  bize yapılan bir suçlama olduğunu düşünüyorum," dedi Clerix. "Ben bir gazeteci olarak çalıştığım bu on beş yıl içinde, her zaman etike büyük önem verdim. Araştırmamızda verdiğimiz isimler, kamuya mal olmuş kişiler kategorisinde yer alırlar. Medyanın kanunları çok açıktır: Bu özel hayatın gizlilik ihlal suçu kapsamına girmez." Clerix, sızan bilgilerin doğrulandığını  ve söz konusu kişilerin daima kendilerini savunma şansları olduğunu vurguladı.      

Uluslararası Araştırmacı Gazeteciler Konsorsiyumu (ICIJ) Panama'da kayıtlı olan Mossack Fonseca adlı bir hukuk firmasının 40 yılı aşkın süredir tuttuğu kayıtlara ve belgelere ulaştı. Kuruluş, kamuoyuna ifşa edilen belgeleri, vergi cennetlerine bugüne kadar indirilmiş en büyük darbe olarak görüyor.

Herhangi bir yasayı çiğnemediğini iddia eden şirket, 'Hizmetlerimizin istismar edilmesi üzüntü vericidir' dedi. Şirketin kurulduğundan bu yana kara para aklamayla mücadele anlamında tüm yetkililerle işbirliği yaptığını belirten Mossack Fonseca yönetimi, aracıların yaptığı işlemler nedeniyle kendilerinin suçlanamayacağını da savunuyor.

Gazeteciler Clerix Kristof ve Alain Lallemand,  gazeteciler sendikasının onayı ile Pazartesi günü (bugün) konuyla ilgili bazı verileri ifşa edeceklerini açıkladılar.