Belçika Parlamentosu seçim sonuçların ayrıntılı sıralaması

Bruxelles Korner – Zehra Ozer

Belçika'da 09 Haziran’da yapılan Flaman Parlamentosu seçimlerinde, milliyetçi parti Yeni Flaman İttifakı N-VA oyların  % 23,9’u  ile birinci olurken, ırkçı parti Vlaams Belang  oyların % 22,7’si  ile ikinci oldu. 2019 seçimlerinde Vlaams Belang, N-VA’nın ufak bir oranla önüne geçerek en büyük Flaman partisiydi.

N-VA, Federal Parlamentosu’nda, % 16,7 oy oranıyla sandalye sayısını 23’den 24’de, Vlaams Belang ise % 13,8 oy oranıyla sandalya sayısını 18’den 20’ye yükseltti. Avrupa Parlamentosu’nda ise Vlaams Belang  % 14,5 oy oranıyla ufak bir farkla  % 13,96 oy oranına  sahip olan N-VA’nın önüne geçmiş bulunuyor. Sandalye sayında aynı güce sahip olsalar da, her iki parti 3 sandalyesini korumayı başardı.    

Flaman Parlamentosu’nda  Flaman Sosyalist Vooruit partisi % 13,9 oy oranıyla 3. sırada yer alarak sandalye sayısını 13’den 18’e yükseltti. Vooruit Federal Parlamentosu’nda % 8,1 oy oranıyla 5. sırada yer alarak sandalye sayısını  9’dan 13’e çıkarmayı başardı. Frankofon Liberaller MR partisi, % 10,3 oy oranıyla  3. sırada yer aldı ve sandalye sayısını 14’den 20’ye çıkardı ve İşçi Partisi PVDA %  9,9 oy oranıyla  4. sırada yer aldı ve  sandalye sayısını 12’den 15’e yükseltti. Avrupa Parlamentosu’nda % 7,99 oy oranıyla 6. sırada yer alan Vooruit sandalye sayısı 1’den 2’ye çıkardı.

Flaman Parlamentosu’nda Flaman Hristiyan Demokrat Partisi CD&V oyların  % 13’ü  ile 4. sırada 3 sandalye kaybederek sandalye sayısını 19’dan 16’ya indirdi. Federal Parlamentosu’nda, CD&V %  8 oy oranıyla 7. sıraya geriledi ve 1 sandalye kaybederek sandalye sayısı  12’den 11’e indirdi. Avrupa Parlamentosu’nda  CD&V oyların 8,3’ü  ile  5. sırada yer alarak 2 sandalyesini korumayı başardı.  Frankofon Liberaller MR ve İşçi Partisi PVDA/PTB Avrupa Parlamentosu’nda 3. ve 4. sırada yer alarak  CD&V partisinin önüne geçti.

2019 Flaman Parlamentosu seçimlerinde 3. sırada yer alan Flaman Liberal Demokrat Partisi Open VLD  şimdi 5. sıraya geriledi ve oyların % 8,3’ü ile 7 sandalye kaybederek sandalye sayısını 16’dan 9’a indirdi. Federal Parlamentosu’nda, % 5,4 oy oranıyla  9. sıraya gerileyen Open VLD 12 sandalyesinden 5’ini kaybederek sandalye sayısı 7’ye indirdi.  Avrupa Parlamentosu’nda da oyların  % 5,8’i  ile 9. sıraya gerileyen Open VLD  iki  sandalyesinden birini kaybetti. Belçika Başbakanı Alexander De Croo, Open Vld partisinin ciddi oy kaybetmesi sonucu Belçika kralına istifasını sundu. 

Flaman Parlamentosu’nda oyların % 8,3’ü ile 6. sırada yer alan İşçi Partisi PVDA sandalye sayısını 4’den 9’a yükseltmeyi başardı.  Federal Parlamentosu’nda ise % 9,9 oy oranıyla 4. sırada yer alan  PVDA sandalye sayısını 12’den 15’e yükseltti. Avrupa Parlamentosu’nda da 4. sırada yer almayı başaran PVDA/PTB partisi oyların % 10,7’si ile sandalye sayısını 1’den 2’e çıkardı. PVDA ilk kez Flaman bölgesinden Avrupa Parlamentosu’na girmeyi başardı.

Frankofon Liberaller MR, oyların % 12,7’si  ile sandalye sayısını 2’den 3’e yükselterek Avrupa Parlamentosu’nda 3. sırada yer alan parti oldu.

Flaman Parlamentosu’nda Groen oyların % 7,3’ü ile 7. sıraya geriledi ve 14 sandalyesinden 5’ini  kaybederek saldalye sayısını 9’a indirdi. Federal Parlamentosu’nda Groen oyların 4,7’si ile 10. sıraya geriledi ve 8 sandalyesinden 2’sini  kaybederek sandalye sayısını 6’ya indirdi. Avrupa Parlamentosu’nda ise oyların % 6,3’ü  ile tek sandalyesini korumayı başaran Groen 8. sıraya geriledi.

Flaman Parlamentosu’nda oyların % 1’i ile 8. Sırada yerini alan Flaman Voor U partisi Federal Parlamentosu’nda % 0,6 oy oranıyla 15. sırada ve Avrupa Parlamentosu’nda ise oyların % 0,7’si ile 19. Sırada yerini aldı. 

Flaman Parlamentosu’nda oyların % 0,5’i  ile 9. sırada yer alan  UF, Fransızca Konuşanlar Birliği partisi Federal ve Avrupa Parlamentosu seçimlerine katılmadı.

Özellikle Brüksel çevresindeki Flaman bölgelerinde yaşayan Fransızca konuşan seçmenlere odaklı UF, Fransızca Konuşanlar Birliği (De Union des Francophones) partisi Flaman Brabant eyaletindeki bölgesel, eyalet ve belediye seçimleri için kurulmuştur.

Flaman Parlamentosu’nda oyların % 0,3’ü ile 10. sırada yerini alan  Flaman Team Fouad Ahidar partisi oylarlarıyla 1 sandalye çıkarmayı başardı. Federal Parlamentosu’nda Team Fouad Ahidar partisi % 0,4 oy oranıyla 17. sırada yer aldı ve sandalye çıkaramadı.

Brüksel Başkent Bölgesi Parlamentosu’nun Flamanca konuşanlar listesinde  Groen % 22,8 oy oranıyla birinci Flaman parti oldu ve 4 sandalyesini korumayı başardı. Team Fouad Ahidar  % 16,5 oy oranıyla ikinci Flaman parti oldu ve henüz çok yeni bir  parti olmasına rağmen oylarıyla 3 sandalye çıkardı. N-VA oyların  % 11,9’u  ile 3. sırada 1 sandalye kaybederek  sandalye sayısını 3’den 2’ye indirdi. Open Vld 10,6 oy oranıyla 4. sırada 1 sandalye kaybederek sandalye sayısı 3’den 2’ye indirdi. Vlaams Belang ise oyların % 10,5’i  ile 5. sırada yer alırken sandalya sayısını 1’den 2’ye yükseltti. Vooruit ise %10 oy oranıyla 6. sırada 1 sandalye kaybederek sandalye sayısını 3’den 2’ye indirdi. PVDA % 7 oy oranıyla 7. sırada ve CD&V % 6,3 oy oranıyla 8. sırada yer alarak her iki parti tek sandalyesini korumayı başardı.  Viva Palestina partisi % 2,4 oranla 9. sırada, Voor U partisi % 1,2 oranla 10. sırada ve en son olarak Volt Europa – NL partisi % 0,7 oranla 11. sırada yerlerini aldı. 

Brüksel Başkent Parlamentosu’nda Fransızca konuşan listesinde Frankofon Liberaller MR partisi oyların % 26’sı ile birinci parti oldu ve aynı zamanda Brüksel'deki en büyük parti haline geldi. MR sandalye sayısını 13’den 20’ ye yükeltti. Sosyalist PS partisi oyların % 22’si ile ikinci kazanan parti olmasına rağmen 1 sandalye kaybetti ve sandalye sayısını 17’den 16’ya indirdi.  PTB/ PVDA oyların % 20,9’u ile 3. sırada yer almayı başarırken sandalye sayısını 10’dan 15’e yükseltti. Les Engagés partisi ise % 10,7 oy oranıyla 4. sırada yerini aldı ve sandaye sayısını 6’dan 8’e yükseltmeyi başardı. Ecolo partisi %  9,9 oy oranıyla 5. sırada 8 sandalye kaybederek sandalye sayısını 15’den 7’ye indirdi. DéFI partisi % 8,1 oy oranıyla 6. sırada 4 sandalye kaybetti ve sandalye sayısını 10’dan 6’ya indirdi. Collectif Citoyen partisi % 1,5 oranla 7. sırada, Volt partisi ise % 0,4 oranla 8. sırada, Transparant partisi % 0,3 oranla 9. sırada ve Plan B partisi de 0,3 oranla 10. sırada yer lerini aldılar.

Valon Bölgesi Parlamentosu’nda ise Frankofon Liberaller MR, oyların % 29,6 sını alarak birinci parti oldu ve sandalye sayısını 20’den 26’ ye yükeltti. PS oyların % 23,2 si ile ikinci parti olmasına rağmen 4 sandalye kaybetti ve sandalye ayısını 23’den 19’a indirdi. Les Engagés ise % 20,7 oy oranıyla 3. sırada sandalye sayısını 10’dan 17’ye yükseltmeyi başardı. PTB/ PVDA oyların % 12,1 oy oranyla  4. sırada 2 sandalye kaybederek sandalye sayısını 10’dan 8’e indirdi. Ecolo partisi  % 7 oy oranıyla 5. sırada 7 sandalye kaybederek sandalye sayısını 12’den  5’e indirdi.  Chez Nous partisi  % 2,8  oranla 6. sırada, DéFI partisi  % 2,7  oranla 7. sırada, Collectif Citoyen partisi % 1,6 oranla 8. sırada ve RMC partisi  0,3 oranla 9. sırada yerlerini aldı.

Almanca Konuşan Topluluk Parlamentosu’nda ProDG partisi, oyların % 29,1 ini alarak birinci parti oldu ve sandalye sayısını 6’den 8’e yükeltti. CSP partisi  oyların % 19,8’i ile ikinci parti olmasına rağmen 1 sandalye kaybetti ve sandalye ayısını 6’dan 5’e indirdi. VIVANT partisi ise % 14,2  oy oranıyla 3. sırada sandalye sayısını 3’den 4’e yükseltti. SP oyların % 13,7’si ile 4. sırada 1 sandalye kaybederek sandalye sayısını 4’den 3’e indirdi. PFF-MR partisi  % 12 oy oranıyla 5. sırada 3 sandalyesini korumayı başardı.  Ecolo partisi % 9,1 oy oranıyla 6. sırada 1 sandalye kaybederek sandalye sayısını 3’den 2’ye indirdi.  Huppertz + CO partisi  % 1,7  oranla 7. sırada ve Liste24.dg partisi  % 0,4 oranla 8. sırada yerlerini aldı.

Belçika'da hemen her seçim sonrasında federe bölgeler arasında yaşanan anlaşmazlıklar siyasi krize neden oluyor. 1979'da 107 gün, 1988'de 148 gün, 2007'de 194 gün ve 2019'da 653 gün hükümetsiz kalarak ülke  rekor kırmıştı. Bu sefer de herhangi bir partinin hükümet kurabilmesi için gerekli olan 76 sandalyeye sahip olamadığı için koalisyon kurulmasında zorlu bir müzakere süreci daha başlayacağı tahmin ediliyor.