BELÇİKA’DA KİRALARLA İLGİLİ EMSAL KARAR

BRUXELLES KORNER

Kadir Duran

BELÇİKA’DA KİRALARLA İLGİLİ EMSAL KARAR

Brüksel Belediye Adliyesi pandemi nedeniyle ödenemeyen kiralarla ilgili olarak borcun yüzde 50’sinin kiracı, yüzde 50’sinin mekân sahibi tarafından üstlenilmesini karar bağladı.

Belçika'da Covid-19 pandemisinde ödenemeyen kiralar hakkında önemli bir karar alındı. Mahkeme, ödenemeyen kiralarla ilgili olarak yarısının kiracı, yarısının da mekân sahibinin ödemesine karar verdi.

Belçika’da iki yıl süren Covid-19 pandemisinin oluşturduğu kriz nedeniyle binlerce taverna, kafe, restoran kapandı.  

Devlet tarafından alınan kararlar, veriler primler, kiraları karşılayacak miktarda olmadığı için çok sayıda işletmeci kirasını ödeyemedi. Devletin bu duruma karşı bir önlem almasına karşın şartların çok ağır olması nedeniyle mekân sahibinin kimi kiralardan hibe etmesi zorunluluğu oluştu. Sonuçta kiracılar mağdur oldu ve mekân sahipleri mahkemeye başvurdu.

Örnek dava

Kirasını ödeyemeyen bir kiracıyla ilgili mahkemenin verdiği karar örnek oluşturdu.

Brüksel'de bir mekânı kiralayan kişi pandemi nedeniyle kapalı kalmasından dolayı aylarca hiçbir kira ödeyememişti. İş yerlerinin yeniden açılabilir hâle gelmesiyle yükümlülüklerini yerine getirmişti fakat bu arada binanın sahibi olan InBev şirketi alacakları için mahkemeye başvurdu.

Mart 2021 itibarıyla mekân sahibi mahkemelerden kira sözleşmesinin feshedilmesi, kiracıların tüm kira, kefalet, tazminatını ödemesi ve ihraç edilmesi talebinde bulundu.

Covid-19 pandemisinin başlangıcından bu yan hâkimler değişti. Bazıları risk teorisine dayanarak kiracılardan yana tavır almış ve kiraların ödenmemesi çözümünü tercih etmişti.

İki yıl süren tartışmalardan sonra Brüksel'in ilk belediye adliyesi sorumluluğu ikiye böldü ve herkesin bu durumda kayıplarını olduğunu söyledi. 

15 Nisan tarihli karar, "klasik borçlar kanununun tatmin edici bir cevap vermediğini" belirterek başladı. Karar "İster kiraya verenin ister kiracının durumunu göz önünde bulundurarak sağlık krizinin tüm ekonomik sonuçlarına birinin değil, diğerinin katlanmak zorunda olması bir o kadar adaletsizdir." vurgusu yaptı.

Böylece mahkeme "Bu krizin üstesinden gelmek için kiraya verenler ve kiracılar arasında dayanışma kurulması normalse salgının sonuçlarının her bir ülkede yüzde 50'ye kadar dağıtılmasının da normal" olduğunu ilan etti.

Mekân menajeri mahkemeye InBev'e ödenecek geç kiraları yüzde 75 düşürmesi için ikna etti, böylece kiracının borcun sadece yüzde 25’ini üstlenmesine karar verildi.