Belçika'da yarınki seçimlerin ardından zorlu koalisyon görüşmeleri başlayacak

Kamuoyu yoklamaları, ülkenin Flamanca ve Fransızca konuşan bölgelerinde farklılaşan siyasi tabloyu gözler önüne seriyor.

Flaman bölgesinde yarışın aşırı sağcı Flaman Menfaati (VB) ve milliyetçi Yeni Flaman İttifakı (NVA) arasında geçmesi beklenirken, Fransızca konuşulan Valonya ve çift dilli Brüksel-Başkent bölgelerinde ise rekabet, Sosyalist ve Liberal partiler arasında yoğunlaşıyor.

Geleneksel olarak Valon bölgesinde sol, Flaman bölgesindeyse sağ partilerin güçlü olduğu ülkede bölgelerin çelişen talepleri, federal hükümetin kurulmasını zorlaştırıyor.

Belçika'da 9 Haziran'da Avrupa Parlamentosu (AP) seçimleriyle eş zamanlı gerçekleştirilecek federal ve bölgesel seçimlere ilişkin beklentiler.

Yaklaşık 8 milyon seçmen sandığa gidiyor

Belçika'da yarın yaklaşık 8 milyon seçmen, 150 federal parlamento üyesini seçmek için sandık başına gidecek.

Ülke genelinde oy merkezleri yerel saatle 08.00'de kapılarını açacak ve vatandaşlar 16.00'ya kadar elektronik veya kağıt pusulalar ile oy verebilecek.

Sandıkların kapanmasıyla oy sayım süreci başlayacak.

İlk sonuçların saatler içinde ve kesin sonuçların 10 Haziran'da açıklanması bekleniyor.

Anketler ne gösteriyor?

Ülkenin gelecek 5 yılının siyasi manzarasını şekillendirecek seçimde geleneksel partiler Sosyalistler, Liberaller, Yeşiller, Hristiyan Demokratlar ve aşırı sol ülkenin Flaman ve Valon bölgelerinde farklı partilerle fakat ittifak içinde faaliyet gösterirken Flaman bölgesinde aşırı sağ VB ve milliyetçi NVA, geleneksel partilerle rekabet ediyor.

Herhangi bir partinin tek başına hükümet kurabilmesi için 76 sandalyeye ihtiyacı varken, bu mutlak çoğunluk sağlanamayacağı için ülkenin yine zorlu koalisyon hükümeti müzakerelerine sürükleneceği tahmin ediliyor.

Son kamuoyu yoklamalarına göre, federal parlamentoda sosyalist partiler 29, aşırı sağ Flaman Menfaati 26, liberal partiler 25, Hristiyan Demokrat partiler 20, Flaman milliyetçisi NVA 20, aşırı sol partiler 20 ve Yeşil partiler 9 sandalye sahibi olacak, kalan tek sandalyeyi Valon milliyetçi DéFI partisi alacak.

Böyle bir tabloda federal hükümetin, mevcut hükümetteki gibi geleneksel partilerin dahil olacağı koalisyonla kurulması tek seçenek şeklinde öne çıkarken seçimlerde asıl rekabet, Flaman bölgesinde aşırı sağ ve ayrılıkçı partilerle geleneksel partiler arasında yaşanacak.

Kamuoyu yoklamalarına göre, Brüksel-Başkent bölgesinde Valon Liberaller, Valon bölgesinde Sosyalistler ve Flaman bölgesinde aşırı sağ Flaman Menfaati seçimleri önde tamamlayacak.

Ülkenin siyasi çehresi: kırılgan koalisyon, bölgeler arası kutuplaşma, aşırı sağın yükselişi

Flaman liberal Open VLD partisinden Alexander De Croo liderliğindeki mevcut federal hükümet, geleneksel 7 partiden oluşan kırılgan bir yapıya sahipti.

Yaklaşık 2 yıl süren siyasi çıkmazın ardından Ekim 2020'de kurulan mevcut hükümette liberaller, sosyalistler, yeşiller ve Hristiyan demokratlar yer alıyor.

Bu partilerin özellikle iklim politikası, ekonomik reform ve göç gibi temel konulardaki farklı görüşlere sahip olmasının nedeniyle politika yapım sürecinde anlaşmaya varmak zaman aldı.

Ekonomik açıdan daha müreffeh olan Flaman bölgesi, sık sık daha fazla özerklik ve kendi maliyesi üzerinde daha fazla kontrol talep ederken, ekonomik zorluklarla karşı karşıya olan Valon bölgesiyse daha güçlü bir federal birlik ve kaynakların eşitlikçi dağıtılması talepleri öne çıkıyor.

De Croo hükümeti, kemer sıkma önlemleri ile sosyal harcama ihtiyacını dengelemeye çalışan bir anlayış benimsedi. Hükümetin odaklandığı temel noktalar arasında konut krizi, sağlık reformu ve sosyal güvenliğin güçlendirilmesi yer aldı.

Belçika, geç hükümet kurmakta her seçimde kendi rekorunu kırıyor

Belçika'nın Flaman, Valon ve Brüksel-Başkent bölgesi olmak üzere üç bölgeye ayrılması, parçalanmış bir siyasi sisteme de yol açıyor.

Siyasi yapının karmaşık olduğu ülkede 2019'da yapılan seçimlerin ardından 653 gün hükümetin kurulamadığı ülke, dünyada "bir seçimin ardından resmi bir hükümet olmadan geçen en uzun süre" rekorunu elinde bulunduruyor.

Ülkede 2010'da yapılan seçimlerin ardından ise benzer bir durum yaşanmış ve ancak 541 gün süren müzakerelerinin ardından 6 partili koalisyon hükümeti kurulabilmişti.

Her seçimlerde kendi rekorunu kıran Belçika, 2007 seçimlerinin ardından 194 günde hükümeti kurmayı başarırken, bu süre 1988 seçimlerinin ardından 148 gün, 1979 seçimlerinin ardından 107 gün ve 1992 seçimlerinde 102 gün olmuştu.