Suriye’deki 61 yıllık Baas rejimi çöktü

GUNDEM

Suriye’deki 61 yıllık Baas rejimi çöktü

Suriye'de 1963'de iktidara gelen Baas Partisinin 61 yıllık kanlı iktidarı, 2011'de özgürlük talebiyle başlayan halk hareketlerinin şiddetle bastırılmak istenmesiyle patlak veren iç savaşta, başkent Şam'ın rejimin kontrolünden çıkmasıyla çöktü.

Gökhan Çeliker, Ethem Emre Özcan, Ömer Koparan, Mehmet Burak Karacaoğlu, Eşref Musa, Ahmet Karaahmet  |08.12.2024 - Güncelleme : 08.12.2024

 

    

Şam

 

❮❯

Rejim karşıtı silahlı gruplar, Humus kent merkezine hakim oldu

Suriye'de Beşşar Esed rejiminin kontrolü kaybettiği başkent Şam'ın merkezine rejim karşıtı güçler girdi. Başkent Şam'daki Suriyeliler kutlama yaptı.

• Suriye'de 61 yıllık Baas rejiminin çöküşüne giden sürecin kronolojisi
• Suriye'de çöken rejimin Başbakanı, Esed'in dün geceden beri nerede olduğunu bilmediğini söyledi
• Suriye'de rejim karşıtı silahlı gruplar, PKK/YPG işgalindeki Deyrizor'un merkezine giriyor
• Güvenlik kaynakları: Suriye Milli Ordusu, Münbiç'in yüzde 80'ini kontrol altına aldı
• Rejim karşıtı silahlı gruplar, Humus kent merkezine hakim oldu
• Suriye muhalefeti, 8 Aralık gününü "Milli Bayram" ilan etti
• Suriye'de rejimin çöküşü başkent Şam'da tekbirlerle kutlandı    
• Rusya Dışişleri Bakanlığı: Beşşar Esed ülkeyi terk etti

 

Rusya Dışişleri Bakanlığı: Beşşar Esed, görevden ayrılma kararı aldı ve ülkeyi terk etti

Rusya Dışişleri Bakanlığı, Suriye'de çöken Baas rejiminin devrik lideri Beşşar Esed'in görevden ayrılma kararı alarak ülkeyi terk ettiğini bildirdi.

Dmitri Chirciu  |08.12.2024 - Güncelleme : 08.12.2024

 

    

Moskova

Bakanlıktan yapılan yazılı açıklamada, Suriye'deki son gelişmeler değerlendirildi.

• Suriye’deki 61 yıllık Baas rejimi çöktü

Suriye'deki durumun "dramatik ve endişe verici" olduğu savunulan açıklamada, "Esed ve silahlı çatışmaya katılan güçler arasında müzakerelerin yapıldığı" iddia edildi.

Açıklamada, "Müzakereler sonucunda Esed, iktidarı barış yoluyla devretme talimatını vererek, görevden ayrılma kararı aldı ve ülkeyi terk etti. Rusya, bu müzakerelerde yer almadı." ifadelerine yer verildi.

Rus tarafının Suriye'deki tüm muhalif güçlerle temas halinde olduğu belirtilen açıklamada, şunlar kaydedildi:

"Bununla birlikte tüm ilgili tarafları, şiddete başvurmaktan vazgeçmeye ve tüm sorunları siyasi yolla çözmeye çağırıyoruz. Bu bağlamda Rusya, Suriye'deki tüm muhalif güçlerle etkileşimde. Suriye'deki tüm etnik ve dini güçlerin görüşlerine saygı gösterilmesi çağrısında bulunuyor, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin (BMGK) oybirliğiyle kabul ettiği 2254 sayılı kararı bağlamında kapsayıcı siyasi sürecin tesis edilmesine yönelik çabaları destekliyoruz."

Suriye'deki Rus askeri üslerinin "yüksek hazırlık durumunda" bulunduğuna dikkat çekilen açıklamada, bu üslerin güvenliğine yönelik ciddi tehdidin olmadığı ifade edildi.

Açıklamada ayrıca, Suriye'deki Rus vatandaşlarının can güvenliğinin sağlanması için gerekli tüm tedbirlerin alındığı belirtildi.

 

 

 

Suriye'nin başkenti Şam'da göstericilerin kilit öneme sahip yerleşkelere girmesiyle Beşşar Esed rejimi kentin kontrolünü büyük ölçüde kaybetti.

Suriye'de silahlı grupların Şam'ın güney banliyölerine girmesinin ardından rejim güçleri pek çok noktadan çekilmeye başladı.

Göstericiler akşam saatlerinde başkentin birçok mahallesinde rejime karşı ayaklanırken rejim güçleri, Savunma Bakanlığı, İçişleri Bakanlığı ve uluslararası havalimanından çekildi.

 

Kritik öneme sahip bu yerleşkelere göstericilerin girmesiyle rejim, başkentte büyük ölçüde kontrolü kaybetti.

Şam'da rejimle özdeşlesen ve işkenceleriyle bilinen Sednaya Hapishanesi'ndeki tutsaklar da cezaevini basan göstericiler tarafından kurtarıldı.

 

 

Beşşar Esed'in akıbeti merak edilirken Şam'dan Humus'a giden uçakla ilgili iddialar gündemde

Suriye'de rejimin başkent Şam'da kontrolü kaybetmesiyle Beşşar Esed'in nerede olduğu daha da büyük bir soru işaretine dönüşürken, Şam-Lazkiye arasında yapılan bir uçuş sosyal medyada çeşitli iddiaları beraberinde getirdi.

Esed rejimi, başkent Şam'da kontrolü kaybedip rejim karşıtı gruplar kent merkezine girmeye başlarken, Esed'in bir uçakla Şam'dan ayrıldığı yönündeki iddialar gündeme oturdu.

Son olarak, internetteki uçuş takip sitelerinde, Şam'daki havalimanından kalktıktan sonra en son Humus'un batısında görülen ancak sonra izi kaybolan bir uçağın Beşşar Esed'i taşıdığı iddia edildi.

Söz konusu uçağın radardan kaybolmadan önce 1600 fit yüksekliğe kadar alçaldığı ve "olağandışı hareketler" yaptığı iddiaları ortaya atıldı.

 

Rejim karşıtı güçler, Suriye'nin başkenti Şam'ın merkezine girdi

Suriye'de rejim karşıtı silahlı gruplar, Esed rejiminin kontrolü kaybettiği Şam'a girmeye başladı.

Suriye'de silahlı grupların Şam'ın güney banliyölerine girmesinin ardından rejim güçleri pek çok noktadan çekilmeye başlamıştı.

Göstericiler akşam saatlerinde başkentin birçok mahallesinde rejime karşı ayaklanırken rejim güçleri, Savunma Bakanlığı, İçişleri Bakanlığı ve uluslararası havalimanından çekilmişti.

Kritik öneme sahip bu yerleşkelere göstericilerin girmesiyle rejim, başkentte kontrolü kaybetmişti.

 

 

61 yıllık Baas rejimi çöktü

Arap Sosyalist Baas Partisi Suriye'de 1963'te darbeyle iktidara geldi. 1970'de yılında parti içi darbeyle Beşşar Esed'in babası Hafız Esed iktidarı ele geçirerek, 1971'de Suriye Devlet Başkanı oldu.

Beşşar Esed ise, babasının ölümü üzerine 2000'de Baas rejiminin başına geçti.

Esed ve Baas iktidarı, rejim karşıtı grupların başkent Şam'a girmesiyle sona erdi.

Suriye'de 2011 yılında özgürlük talebiyle halk hareketleri başlarken rejim kitlelere şiddet kullanarak müdahale etti.

Binlerce kişinin öldürüldüğü rejim müdahaleleri, süreci iç savaşa dönüştürdü.

Silahlı muhalif gruplar uzun bir mücadeleye girerken, rejim uluslararası baskılara rağmen sorunun diplomasi ve barışçıl yollardan çözümüne yanaşmadı.

Suriye'de 27 Kasım'da yoğunlaşan çatışmaların ardından ülkede Halep, İdlib, Hama'dan başlayarak pek çok bölgede kontrolü kaybetti.

Son olarak başkent Şam'da halkın da sokaklara dökülmesiyle rejim güçleri, kamu kurumları ve sokaklardan çekilmeye başlarken rejim karşıtı gruplar kent merkezinde kontrollerini artırdı.

61 yıllık kanlı Baas rejimi ve 53 yıllık Esad ailesi iktidarı sona ermiş oldu.

Çöken rejimin başbakanından açıklama

Beşşar Esed iktidarının Başbakanı Muhammed Gazi el-Celali, sosyal medya hesabından paylaştığı video mesajında, "Suriye'de halkın seçeceği bir hükümetle çalışmaya hazır olduklarını ve her türlü desteği sağlamaya hazır olduklarını" belirtti.

Kamu mallarına zarar verilmemesi çağrısında bulunan Celali, "Kimseye dokunmayacağını söyleyen ve bize elini uzatan muhaliflere elimizi uzatıyoruz." dedi.

Celali, "Suriye tüm Suriyelilerin. Bu ülke normal bir ülke olabilir, bu ülke komşularıyla ve dünyayla iyi ilişkiler kurabilir. Bu tercih, Suriye halkının seçeceği yönetime kalmış. Biz, seçilecek yeni yönetimle işbirliğine hazırız. Onlara her türlü desteği sağlayıp devlet dosyalarını kolayca onlara aktarmaya hazırız." ifadelerini kullandı.

Heyet Tahrir Şam lideri Ahmet eş-Şera'dan açıklama

Rejim karşıtı silahlı grup Heyet Tahrir Şam'ın (HTŞ) lideri Ahmed eş-Şera (Ebu Muhammed el-Culani), sosyal medyadan yaptığı açıklamada, Şam'da kamu kurumlarına yaklaşılmaması konusunda uyarıda bulunarak, "Bu kurumlar resmen devredilene kadar eski Başbakanın gözetimi altında kalacaktır." dedi.

Şera, "Kamu kurumlarına yaklaşmak kesinlikle yasaktır. Bu kurumlar, resmen devredilene kadar eski Başbakanın gözetimi altında kalacaktır. Havaya ateş açılması da yasaktır." ifadelerini kullandı.

Suriye'de halk, kanlı rejimin sembolü olarak gördüğü Hafız Esed heykellerini yıkıyor

Suriye'de 61 yıllık Baas rejiminin çökmesi ve Esed ailesi döneminin sona ermesiyle ülkenin çeşitli kentlerinde Beşşar Esed'in babası Hafız Esed'in heykelleri yıkılıyor.

Suriye'de rejim karşıtı gruplar ile Beşşar Esed güçleri arasındaki çatışmaların yoğunlaşması ve ülkenin en büyük kentlerinin rejimin kontrolünden çıkmasıyla sokağa dökülen kitleler, birçok yerde Hafız Esad heykellerini yıkarak oğlu Beşşar'ın resimlerini parçaladı.

 

Başkent Şam'dan Esed ailesinin memleketi Lazkiye'ye, Halep ve Hama'dan diğer pek çok kentte rejimin sembolü olan tüm simgeler indiriliyor.

Halk başkentte, nerede olduğu hala bilinmeyen Beşşar Esed'in sarayını da basarken, ülkenin pek çok bölgesinde kutlamalar sürüyor.

Bu arada uluslararası basında Beşşar Esed'in ülkeden ayrıldığına ilişkin çeşitli iddialara yer verilirken, Rusya ya da bazı Ortadoğu ülkelerine gitmiş olabileceği şeklinde teyit edilmemiş bilgiler paylaşıldı.

Dünya genelinde binlerce kişi de son günlerde uçuş takip programları üzerinden Şam ve Lazkiye'ye yapılan ve buradan kalkan uçakların rotasını takip etmeye çalıştı.

Cezaevlerindeki tüm tutsaklar serbest bırakıldı

Suriye'de Beşşar Esed rejimi karşıtı silahlı grupların başkent Şam'ın kontrolünü ele geçirmesi ve Esed rejiminin çökmesinin ardından, Suriye devlet televizyonunda yayınlanan videoda, bir grup muhalif, Esed'in devrildiğini ve cezaevlerindeki tüm tutsakların serbest bırakıldığını duyurdu.

Suriye devlet televizyonu, rejimin çökmesinin ardından bir grup muhalifin açıklama yaptığı bir video yayınladı.

Videoda, Esed'in devrildiği ve hapishanelerdeki tüm tutukluların serbest bırakıldığı bildirildi.

Muhalif grup adına açıklamayı yapan kişi, tüm muhalifleri ve vatandaşlara "özgür Suriye devletinin" kurumlarını koruması yönünde çağrı yaparak, "Yaşasın bütün Suriyelilerin özgür Suriye devleti" ifadesini kullandı

 

 

Suriye'deki gelişmeler

Suriye'nin kuzeyindeki Halep ilinin batı kırsalında 27 Kasım'da Esed rejimi güçleriyle rejim karşıtı silahlı gruplar arasında çatışma başlamıştı.

30 Kasım'da Halep'in merkezinin büyük bölümünü rejim güçlerinden alan rejim karşıtı gruplar, aynı gün tüm İdlib genelinde hakimiyet sağlamıştı. Gruplar, şiddetli çatışmaların ardından 5 Aralık'ta Hama kent merkezini rejim güçlerinden almıştı.

Rejim karşıtı gruplar, başkent Şam'a açılan stratejik önemdeki Humus ilinin bazı yerleşim yerlerini ele geçirerek burada ilerlemeye başlamıştı.

Suriye'nin Ürdün sınırındaki Dera ilinde 6 Aralık'ta operasyon başlatan askeri muhalifler, çatışmaların ardından il merkezini rejim güçlerinden geri almıştı.

Ülkenin güneyindeki Suveyda il genelinin tümü de 7 Aralık'ta muhalif grupların kontrolüne geçmişti. Aynı gün Kuneytra'daki yerel muhalifler de il merkezinin kontrolünü sağlamıştı.

Başkente açılan Humus ilinde de rejim karşıtı güçler, 7 Aralık'ta kent merkezine hakim olmuştu.

Şam'ın güneybatısında Esed rejimi güçlerine karşı ilerleyen gruplar 7 Aralık'ta başkentin güney banliyölerine girmişti. Rejim güçleri de Şam'da Savunma Bakanlığı, İçişleri Bakanlığı ve uluslararası havalimanından çekilmişti.

Rejim karşıtı silahlı grupların başkente hakim olmaya başlamasıyla Esed rejimi 8 Aralık sabahı kısa sürede başkentin tüm kontrolünü kaybetmişti.

Suriye Milli Ordusu'nun Halep kırsalında 1 Aralık'ta terör örgütü PKK/YPG'ye karşı başlattığı Özgürlük Şafağı Operasyonu'nda ise Tel Rıfat ilçe merkezi, terörden kurtarılmıştı.

 

 

Suriye muhalefeti, 8 Aralık gününü "Milli Bayram" ilan etti

Suriye Muhalif ve Devrimci Güçler Ulusal Koalisyonu (SMDK), 61 yıllık Baas rejiminin çöktüğü 8 Aralık gününü "Milli Bayram" olarak ilan ettiklerini açıkladı.

Ethem Emre Özcan  |08.12.2024 - Güncelleme : 08.12.2024

 

    

Ankara

❮❯

Suriye’de rejimin çöküşü başkent Şam'da coşkuyla kutlandı

Suriye muhalefetinin çatı kuruluşu SMDK, 61 yıllık Baas rejiminin çöküşünün ardından açıklama yaptı.

• Suriye’deki 61 yıllık Baas rejimi çöktü
• Baas rejiminin çöküşüne giden sürecin kronolojisi 

Açıklamada, "Suriye'nin katil (Beşşar) Esed rejiminden kurtarılmasından dolayı Suriye halkını tebrik ediyoruz. 8 Aralık tarihini 'Milli Bayram' olarak ilan ediyoruz. Bugün; şehitlerin, kurbanların, tutukluların, yerinden edilenlerin ve mazlumların zafer günü." ifadeleri kullanıldı.

SMDK'nin iktidarın tam yetkili bir geçiş yönetimine devredilmesi sürecinin tamamlanması için çalışmaya devam edeceği vurgulanan açıklamada, Koalisyon'un yeni Suriye'nin inşası için tüm ülkelerle stratejik işbirliğine hazır olduğu belirtildi.

Suriye'deki gelişmeler

Suriye'nin kuzeyindeki Halep ilinin batı kırsalında 27 Kasım'da Esed rejimi güçleriyle rejim karşıtı silahlı gruplar arasında çatışma başlamıştı.

30 Kasım'da Halep'in merkezinin büyük bölümünü rejim güçlerinden alan rejim karşıtı gruplar, aynı gün tüm İdlib genelinde hakimiyet sağlamıştı. Gruplar, şiddetli çatışmaların ardından 5 Aralık'ta Hama kent merkezini rejim güçlerinden almıştı.

Rejim karşıtı gruplar, başkent Şam'a açılan stratejik önemdeki Humus ilinin bazı yerleşim yerlerini ele geçirerek burada ilerlemeye başlamıştı.

Suriye'nin Ürdün sınırındaki Dera ilinde 6 Aralık'ta operasyon başlatan askeri muhalifler, çatışmaların ardından il merkezini rejim güçlerinden geri almıştı.

Ülkenin güneyindeki Suveyda il genelinin tümü de 7 Aralık'ta muhalif grupların kontrolüne geçmişti. Aynı gün Kuneytra'daki yerel muhalifler de il merkezinin kontrolünü sağlamıştı.

Başkente açılan Humus ilinde de rejim karşıtı güçler, 7 Aralık'ta kent merkezine hakim olmuştu.

Şam'ın güneybatısında Esed rejimi güçlerine karşı ilerleyen gruplar, 7 Aralık'ta başkentin güney banliyölerine girmişti. Rejim güçleri de Şam'da Savunma Bakanlığı, İçişleri Bakanlığı ve uluslararası havalimanından çekilmişti.

Rejim karşıtı silahlı grupların başkente hakim olmaya başlamasıyla Esed rejimi, 8 Aralık sabahı kısa sürede başkentin tüm kontrolünü kaybetmişti.

Suriye Milli Ordusu'nun Halep kırsalında 1 Aralık'ta terör örgütü PKK/YPG'ye karşı başlattığı Özgürlük Şafağı Operasyonu'nda Tel Rıfat ilçe merkezi, terörden kurtarılmıştı.

Türkiye'de yaşayan Suriyeliler Esed rejiminin devrilmesini kutladı

Suriye'deki 61 yıllık Baas rejiminin devrilmesinin ardından Türkiye'de yaşayan Suriyeliler, toplanarak kutlama yaptı.

Ekip  |08.12.2024 - Güncelleme : 08.12.2024

Fotoğraf: Mahmut Serdar Alakuş/AA
 

    

Kilis

❮❯

İstanbul'daki Suriyeliler Esed rejiminin devrilmesini kutladı

Kilis'te kent meydanında toplanan Suriyeliler, Türk ve Suriye bayrakları ile rejimin çöküşünü kutladı.

Baas rejimini eleştiren slogan atan Suriyeliler, araçlarla kent merkezinde konvoy yaptı.

Kutlamalara katılan Suriyelilerden Busra Zakkur, gazetecilere, 13 yıl önce Türkiye'ye geldiği hatırlatarak, bir an önce ülkesine dönmek istediğini söyledi.

Çok mutlu olduğunu anlatan Zakkur, "Esed gitti ve artık ülkemize dönmek istiyoruz. Orası benim vatanım, Türkiye'ye çok teşekkür ediyorum." dedi.

16 yaşındaki Muhammet Saban da 12 yıl önce Türkiye'ye geldiğini belirtti.

Yıllardır bekledikleri sevinçli haberi aldıklarını dile getiren Saban, "Bugün bizim en güzel günümüz. Esed yüzünden biz Suriye'ye gitmek istemiyorduk ancak artık Esed gitti biz artık ülkemize inşallah gideceğiz. Türkiye'ye ve Recep Tayyip Erdoğan'a teşekkür ediyorum." diye konuştu.

Gaziantep

Gaziantep'teki Suriyeliler ise kent merkezi ve ilçelerde kutlama yaptı.

15 Temmuz Demokrasi Meydanı yakınlarında bir araya gelen Suriyeliler, rejimin çöküşünü kutladı.

Türk ve Suriye bayraklarıyla Baas rejimi aleyhine slogan atan gruptakiler, sık sık tekbir getirdi.

Suriyeliler, kentin muhtelif yerlerinde ise araçlarla konvoy yaparak sevinç gösterisinde bulundu.

Gösteriler sırasında güvenlik güçlerince yoğun güvenlik önlemi alındığı gözlendi.

Şanlıurfa

Şanlıurfa'da bulunan Suriyeliler, kent merkezi ve ilçelerde kutlama yaptı.

Rabia Meydanı'nda sabahın erken saatlerinden itibaren bir araya gelen Suriyeliler, rejimin devrilmesini kutladı.

Türk ve Suriye bayraklarıyla Baas rejimi aleyhine slogan atan gruptakiler, sık sık tekbir getirdi.

Suriyeliler, araçlarında bayraklar açıp zafer işareti yaparak kent merkezinde tur attı.

Adıyaman

Adıyaman'daki Ulucami, Mara ve Musalla mahallelerinde yaşayan Suriyeliler de Türk ve Suriye bayrakları ile rejimin çöküşünü kutladı.

Baas rejimini eleştiren slogan atan Suriyeliler, havai fişeklerle kutlama yaptı.

Kahramanmaraş

Kahramanmaraş'ta toplanan Suriyeliler, rejimin çöküşünü ellerindeki Türk ve Suriye bayraklarıyla kutladı.

Suriyeliler, araçlarla konvoy oluşturdu ve zafer turu attı.

Şazibey Caddesi'ndeki sevinç gösterilerine katılan Mahmud El Hüseyin, "Esed, 14 yıl boyunca zulüm, zalimlik ve katliamlar yaptı ama bu artık bitti. Bugün mutlu bir günü yaşıyoruz, sevinçliyiz. Suriye kurtuldu, Suriye Esed'den kurtuldu. Artık Suriye özgür bir ülke olmuştur. "dedi.

Muhammed Yasin, "Türkiye ve Türk milletine teşekkür ediyoruz, bizleri bunca zaman misafir ettiler, onlara minnettarız. Bizlere kucak açtınız. Şu anda çok sevinçliyiz. Yeniden doğduk. Bunca zamandır bu anı bekliyoruz." ifadelerini kullandı.

İstanbul

İstanbul'da yaşayan Suriyeliler, ülkelerinde Esed rejiminin devrilmesini kutladı.

Kentte yaşayan Suriyeliler, sabah namazının ardından Fatih Camisi'nin avlusunda toplandı.

Tekbir getiren gruptakiler, slogan atıp, sevinç gösterisinde bulundu. Yağmura rağmen çocuklarıyla birlikte avluda toplanan Suriyeliler, birbirlerine sarılarak sevindi.

Türk bayrağı ve Özgür Suriye Ordusu'na ait bayrağı sallayan gruptakilerden bazıları çikolata dağıttı.

İstanbul'da öğrenci olduğunu belirten Nur Ahmed, Baas rejiminin devrilmesinden dolayı mutluluktan sürekli ağladığını anlatarak, ülkesine geri döneceğini söyledi.

Yaklaşık 12 yıldır İstanbul'da yaşadığını belirten başka bir Suriyeli, savaş zamanı Türkiye'ye geldiğini, şu an çok mutlu olduğunu, hedeflerine ulaştığını ve ülkesine döneceğini kaydetti.

Grupta yer alan bir kişi de bugünü çok beklediklerini, herkesin çok mutlu olduğunu dile getirerek, Türkiye'nin kendileri için yaptıklarını unutmayacaklarını ifade etti.

Esenyurt'ta sevinç gösterisi

Öte yandan Esenyurt Meydanı'nda toplanmak isteyen bazı Suriyelilere izinleri olmadığı için polis müsaade etmedi.

Bunun üzerine ara sokaklara giden gruptakiler, tekbir getirip, sevinç gösterisinde bulundu.

Bir grup Suriyeli de Şişli'deki Suriye'nin İstanbul Başkonsolosluğu önünde toplandı.

Polis ekipleri, çevrede geniş güvenlik önlemleri alırken binanın balkonundaki Esed rejimine ait bayrak indirildi.

Konsolosluk önünde polis ve basın mensuplarının bekleyişi sürüyor.

Bursa

Bursa'da kent merkezinde araç konvoyları da oluşturan gruplar, Osmangazi ilçesindeki 15 Temmuz Demokrasi Meydanı'nda toplandı.

Suriye, Filistin ve Türk bayrakları açan gruplar, tekbirler getirerek Esed rejiminin devrilmesini kutladı.

Meydanda aileleri ve çocuklarıyla sloganlar atanlar, davul çalıp oynadı.

Gruptan Fatma Abdurrezzak, "Türk milletine çok teşekkür ederiz, asla ve asla yaptıklarınızı unutmayacağız." dedi.

Emniyet güçleri, gösteriler sırasında kentin birçok noktasında güvenlik önlemi aldı.

Adana

Adana'da yaşayan Suriyeliler, Baas rejiminin devrildiği haberlerinin ardından merkez Seyhan ilçesindeki Kent Meydanı'nda toplandı.

Türk ve Suriye bayrakları taşıyan grup, havai fişekler attı, meşaleler yaktı.

Tekbir getiren katılımcılar, Baas rejimi aleyhine sloganlar attı.

Motosikletli gruplar da kent merkezinde konvoy oluşturdu.

Hatay

Hatay'ın Reyhanlı ilçesinde ellerindeki Türk ve Suriye bayraklarıyla yürüyüş yapan Suriyeliler, Baas rejiminin çöküşünü kutladı.

Antakya, Dörtyol, Payas ve Yayladağı ilçelerinde de sevinç gösterileri gerçekleştiren gruplar, araç konvoyu oluşturup tur attı.

Gösterilerin yapıldığı bölgelerde güvenlik güçlerince önlem alındı.

İzmir

İzmir'de yaşayan Suriyeliler, Suriye'deki 61 yıllık Baas rejiminin devrilmesinin ardından toplanarak kutlama yaptı.

Konak İskelesi önünde toplananlar, Türk ve Suriye bayrakları ile rejimin çöküşünü kutladı.

Baas rejimini eleştiren slogan atan Suriyeliler, araçlarla kent merkezinde konvoy oluşturdu.

Kutlamalara katılan Suriyelilerden Abdul Melik Siraç (33), 8 yıl önce Türkiye'ye geldiğini hatırlatarak, bir an önce ülkesine dönmek istediğini söyledi.

Türkiye'de doğan 10 yaşındaki Muhammet Resul Hara, "Suriye'ye gideceğimiz için çok mutluyum. Artık savaş yok, çok güzel oldu. Yaz tatilinde gideriz." diye konuştu.

Üç çocuğuyla 12 yıldır Türkiye'de yaşayan Ali Akraş, "Esat gitti, Suriye'ye döneceğiz. Çok mutluyuz, iki aya kadar gideceğiz." ifadelerini kullandı.

9 yaşındaki oğlu Mahmut Akraş, "Suriye'ye akrabalarımızın yanına dönmek istiyoruz, biz yeniden döneceğiz." dedi.

Kayseri

Kayseri'de Küçükmustafa, Sahabiye ve Osmanlı mahallelerinde toplanan gruplar, Türk ve Suriye bayraklarıyla Baas rejiminin çöküşünü kutladı.

Baas rejimini eleştiren sloganlar atan Suriyeliler, araçlarla mahallelerde konvoy oluşturdu.

Nevşehir

Nevşehir'de yaşayan Suriyeliler ise ellerindeki Türk ve Suriye bayraklarıyla TÜİK Meydanı'nda buluştu.

Esed rejiminin devrilmesi dolayısıyla halay çekip sevinç gösterilerinde bulunan Suriyeliler, tekbir getirdi.

Çeşitli marşlar seslendiren gruptakiler, Arapça sloganlar attı.

Niğde

Niğde'de Bucakçayır mevkisinde bir araya gelen Suriyeliler, Baas rejiminin devrilmesini kutladı.

Tekbir getirerek sevinç gösterisinde bulunan gruptakiler, daha sonra araçlarıyla konvoy oluşturdu.

Aksaray

Aksaray'da kent merkezinde yürüyüş yapan gruplar, Aksaray 15 Temmuz Milli İrade Meydanı'nda toplandı.

Suriye, Filistin ve Türk bayrakları açan grup, tekbir getirerek Esed rejiminin devrilmesini kutladı.

Meydanda aileleriyle sloganlar atan grup, müzik açıp oynadı.

Kutlamalar sırasında basın mensuplarına duygularını ifade eden Adnan Elhasa, "Ülkemize dönüp hep birlikte ülkemizi eskisinden daha iyi hale getireceğiz. Türk milletine çok teşekkür ederiz, yıllarca yanımızda oldular. Bu ülkede kendimizi mülteci olarak görmedik, hep kardeşlik içerisinde yaşadık. Herkese teşekkür ederiz. Şimdi vatanımıza geri dönüp mücadelemizi vereceğiz. Suriye'de yıllarca çocuk-kadın demeden yapılan katliam çok şükür bitti." dedi.

Afyonkarahisar

Afyonkarahisar Kent Meydanı'nda aileleriyle toplanan Suriyeliler, Suriye ve Türk bayrakları açtı.

Kutlamalar sırasında Mustafa Alwawi, gazetecilere yaptığı açıklamada, çok mutlu olduklarını söyledi.

Ülkesine döneceğini belirten Alwawi, "Afyonkarahisar halkına ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'a teşekkür ederim." dedi.

Alwawi, "Esed ülkeyi mahvetti. İnşallah Suriye'de her şey güzel olacak. Binalar yeniden yapılacak." ifadesini kullandı.

Trabzon

Trabzon'da 15 Temmuz Şehitler ve Hürriyet Parkı'nda bir araya gelerek Filistin ve Türk bayrakları açan gruplar, Esed rejiminin devrilmesini kutladı.

Aileleri ve çocuklarıyla sloganlar atanlar, şarkılar söyledi. Bazı Suriyeliler, alandakilere tatlı ikramında bulundu.

Trabzon Uluslararası Öğrenci Derneği Başkanı Abdülkadir Yılmaz da kutlamalar sırasında konuşma yaptı.

Yılmaz, "Bugün zalim bir diktatörün ve eli kanlı işbirlikçilerinin, özgürlük için kanlarını topraklarına feda etmiş onurlu Suriye halkından kaçışının günüdür. Zulüm ve zorbalık karanlığından özgürlük güneşinin doğduğu an. Bu toprakların onuru ve şerefi, yıllarca süren acı ve kan dolu günlerin ardından yeniden şahlanıyor." dedi.

Gümüşhane

Gümüşhane'de yaşayan Suriyeliler, öğle namazının ardından Zafer Meydanı'nda toplandı.

Büyük Türk bayrağı açan topluluk, Suriye'de çöken Baas rejiminin devrik lideri Beşşar Esed aleyhinde sloganlar attı.

Şehitler için yapılan duanın ardından grup adına konuşan Mohamad Alahmad, zor zamanlarda Suriye'nin yanında olan Türkiye Cumhuriyeti Devleti'ne ve halkına teşekkür etti.

Suriyelilerden Fuat El Shab ise 2012'de savaştan kaçarak Türkiye'ye geldiğini belirterek, "Allah'a şükür Esed'den kurtardık, şimdi de kutluyoruz." diye konuştu.

 

Dünya medyası Suriye'de 61 yıllık Baas rejiminin çöküşünü manşete taşıdı

Suriye'de 1963'de iktidara gelen Baas Partisi'nin 61 yıllık kanlı yönetiminin, başkent Şam'ın rejimin kontrolünden çıkmasıyla sona ermesi dünya basınında geniş yer buldu.

Ekip  |08.12.2024 - Güncelleme : 08.12.2024

Fotoğraf: Ammar Ghali/AA
 

    

Ankara

Arap Sosyalist Baas Partisi Suriye'de 1963'te darbeyle iktidara gelmesinin ardından 1970'de parti içi darbeyle Beşşar Esed'in babası Hafız Esed iktidarı ele geçirerek, 1971'de Suriye Devlet Başkanı oldu.

• Suriye’deki 61 yıllık Baas rejimi çöktü 
• Suriye'de rejim karşıtı silahlı gruplar, PKK/YPG işgalindeki Deyrizor'un merkezine giriyor
• Rejim karşıtı silahlı gruplar, Humus kent merkezine hakim oldu
• Suriye'de rejimin çöküşü başkent Şam'da tekbirlerle kutlandı
• Trump, çöken rejimin devrik lideri Esed'in Rusya'nın yardımını alamadığı için Suriye'den kaçtığı yorumunu yaptı

Beşşar Esed ise, babasının ölümü üzerine 2000'de Baas rejiminin başına geçti. Esed ve Baas iktidarı, rejim karşıtı grupların başkent Şam'a girmesiyle sona erdi.

Dünya basını, bu tarihi gelişmeyi farklı manşetlerle kamuoyuna duyurdu.

 

ABD

ABD basını, "Esed ailesi iktidarı, Şam'ın düşüşüyle sona erdi" başlıklarıyla duyururken, rejimin devrik lideri Esed'in ülkeden kaçtığı iddialarına yer verdi.

Associated Press (AP) gelişmeyle ilgili ilk haberinde "Esed ailesinin 50 yıllık iktidarı, çarpıcı bir sonla düşmüş görünüyor" başlığını kullandı.

Olayların çok hızlı geliştiğine dikkat çeken AP, daha sonraki haberlerinde "Suriye'de yönetim, rejim karşıtı güçlerin yıldırım taarruzunun ardından düştü" ve "Suriye'de yönetim düşerek Esed ailesinin 50 yıllık iktidarına çarpıcı bir son verdi" ifadelerini manşete çıktı.

Haberde "Suriye hükümeti, 50 yıllık Esed ailesi yönetiminin çarpıcı bir şekilde sona ermesiyle düştü. Bu, muhaliflerin ani bir taarruzla rejimin kontrolündeki bölgeleri hızla ele geçirip 10 gün içinde başkente ulaşmasıyla gerçekleşti." ifadelerine yer verildi.

Washington Post (WP) da rejim karşıtı grupların Şam'a girmesinin ardından iktidarın düşüşünü "Suriye'de muhaliflerin Esed'e karşı ilerleyişinin şok edici hızı" başlığıyla gelişmeleri manşete taşıdı.

Gazete, uzman Jerome Drevon'un "Şu anda gördüğümüz şey, Heyet Tahrir Şam'ın (HTŞ) son birkaç yıldır aldığı eğitimin sonucu. Daha öncekinden çok daha koordineli hareket ediyorlar." açıklamalarına yer verdi.

ABD merkezli yayın kuruluşu CNN de Suriye'de rejim karşıtı grupların Şam'ın "özgürleştirildiğine" ilişkin açıklamalarına ve Esed'in başkentten kaçtığına dair iddialara odaklandı.

Wall Street Journal (WSJ) "Suriye'de rejim karşıtları Şam'ı ele geçirirken Esed kaçtı" başlığını kullandı.

Amerikan Fox News, Suriye'deki gelişmeleri "Suriyeli diktatör Beşşar Esed sürgüne kaçarken muhalifler ülkeyi ele geçirdi" manşetini attı ve iç savaşın "geçici" olarak sona erdiğini ifade etti.

Bloomberg de "Suriye'deki Esed iktidarının muhaliflere geçtiği söyleniyor" başlığıyla haberi sundu.

Politico da gelişmeleri "Suriye'de yönetim düşmüş görünüyor" başlığıyla aktardı. Politico, "Muhalifler, Diktatör Beşşar Esed'in kuvvetlerinden zayıf bir direnişle karşılaştıktan sonra başkent Şam'a girerek şehri 'özgür' ilan etti." ifadelerine yer verdi.

ABD merkezli Newsweek de "Esed Kaçtı, Muhalifler Şam'a Girdi ve Suriye'de 50 Yıllık Aile İktidarını Sona Erdirdi" başlığıyla rejim karşıtı grupların ilerleyişini vurguladı.

Orta Doğu

Başkent Şam'ın rejimi deviren grupların eline geçmesinin ardından Esed rejiminin çökmesi İran başta olmak üzere bölge basınında kapsamlı biçimde gündem oldu.

Esed rejiminin çöküşüyle ilgili rejimin Rusya ile birlikte en büyük destekçisi İran'dan henüz resmi açıklama gelmezken resmi ve gayriresmi ülke medyasında gelişmeler pek detaylı olmayan şekilde yansıtıldı.

İran'ın resmi haber ajansı IRNA, konuyla ilgili haberinde, "Suriyeli muhalifler bu sabah Şam'a geldi ve Beşşar Esed, Suriye başkentini terk etti" ifadeleriyle duyurdu. IRNA'da muhalif gruplar için "silahlı gruplar" ifadelerinin kullanılması dikkati çekti.

 

İran devlet televizyonu da "Suriye Ulusal Geçiş Konseyi'nin açıklamasının" haberini verdi ve açıklamadaki, "Tüm Suriye halkından bu tarihi aşamada birlik ve beraberlik içinde durmalarını istiyoruz. Yeni Suriye'nin kimsenin tekelinde değil, herkesin ülkesi olacağını vurguluyoruz." ifadelerini birebir aktardı.

Devlet televizyonunun diğer haberinde de HTŞ lideri Ahmed eş-Şera'nın (Ebu Muhammed el-Culani) iktidarı resmen devredene kadar teşkilatları ve bakanlıkları, çöken rejimin Başbakanı Muhammed Gazi El-Celali'nin yöneteceğine dair açıklamasını verdi.

İran'ın yarı resmi Fars Haber Ajansı ise gelişmeleri "Esed hükümeti düştü" başlığıyla duyurdu. Haberde, "Terör unsurları farklı eksenlerden Suriye'nin başkenti Şam'a girerek hiçbir direnişle karşılaşmadan şehrin tamamını kontrol altına aldı. Şam Havalimanını ve Suriye Radyo ve Televizyon binasını da hiçbir direnişle karşılaşmadan ele geçirdiler." ifadeleri kullanıldı.

Fars'ın, diğer resmi medya kuruluşlarının aksine muhalif gruplar için "terörist unsurlar" ifadelerini kullanması dikkati çekti.

Yarı resmi Tesnim Haber Ajansı da gelişmeyi, "Suriye hükümeti düştü, Şam muhalefetin eline geçti" başlığıyla duyurdu. Öte yandan Tesnim diğer bir haberinde kente giren muhalif grupların yağmaya başladığını iddia etti.

 

 

 

Öte yandan İran'da, Esed rejiminin devrilmesinin ardından ilk açıklama eski Meclis Ulusal Güvenlik ve Dış Politika Komisyonu Başkanı Haşmetullah Felahetpişe'den geldi.

Felahetpişe, X sosyal medya hesabından paylaştığı mesajında, İran toplumunda da tepki çeken Suriye'de rejimi korumak için harcanan paralara işaret ederek, "İranlılar mutlu olsun. ‎Hiç kimsenin artık örümcek ağlarının bakımı için milletin dolarlarını harcamaya hakkı yok." yazdı.

Rejimin çöküşü Irak'ta ana akım medyada da geniş yer buldu.

Irak resmi haber ajansı INA'nın internet sitesinde, "Suriye televizyonu Esed rejiminin devrildiğini resmen duyurdu" başlığı kullanıldı. INA, resmi ajans olduğu için haber dilini hükümetin alacağı tutuma göre şekillendirmesi bekleniyor.

Irak'ta yayın yapan Sumaria TV, Esed rejiminin çöküşünü "Esed'in çöküşü sonrası Irak'a giriş yapan Suriyeli askerlerin kaderi ne olacak?" başlığıyla gördü. Haberde siyasi ve askeri kaynakların söz konusu askerlerin ülkede kalıp kalmayacağıyla ilgili henüz hükümetin bir tutum veya karar geliştirmediği yer aldı. Suriye rejim askerlerinin Irak'taki sınır bölgesinde oluşturulan çadır kamplarda kaldığı, onlar için yiyecek ve içecek temin edildiği belirtildi.

İran yanlısı milis gruplarına yakın Al Ahad TV kanalı, "Esed'in çöküşü" veya "Esed rejiminin çöküşü" ifadesini kullanmazken, sosyal medya hesaplarından da "Reuters" gibi bazı yabancı ajansların geçtiği spotları vermekle yetindi.

Irak'ın resmi gazetesi es-Sabah da, "Suriye televizyonundan açıklama: Esad rejimi devrildi" başlığını kullandı.

Eski Başbakanlardan Haydar İbadi, sosyal medya hesabından, "Suriye'de yeni gün.. halkı için birlik, özgürlük, adalet ve barış günü olmasını umuyoruz." ifadelerini kullandı.

Erbil merkezli Rudaw'ın internet sitesinde, "Şam düştü: Esad rejimi yıkıldı" başlığı kullanılan haberde, HTŞ'nin açıklamasına yer verilerek, Şam'ın kontrol edildiği ve Esed'in ülkeden kaçtığının duyurulduğu belirtildi.

Erbil merkezli K24'ün internet sitesinde yer alan ve "Beşar Esad Şam'ı terk etti" başlığı kullanılan haberde de Esed'in Suriye'yi bir uçakla terk ettiği aktarıldı.

K24'ün X sosyal medya hesabından yapılan paylaşımda, bir grup Suriyelinin Erbil Kalesi yakınında bir araya gelerek, Esed rejiminin devrilmesini tekbir getirerek kutladığı anların görüntüsüne yer verildi.

Süleymaniye merkezli Kanal 8'in internet sitesinde manşette yer alan haberinde ise "Suriye'de Baas Partisi'nin 61 Yıllık İktidarı Sona Erdi: Esed Ülkeden Ayrıldı, HTŞ Kontrolü Ele Geçirdi" başlığı kullandı.

Lübnan'ın LBCI kanalı, güvenlik kaynaklarına dayandırarak, Lübnan'da ikamet eden Suriyelilerin Masna Sınır Kapısı'ndan Suriye'ye dönmeleri için gerekli kolaylığın sağlanacağını aktardı.

Gelecek Partisi Genel Sekreteri Ahmed Hariri, X hesabından yaptığı açıklamada, “Suriye halkına tebrikler, Suriye'yi yolsuzluğun hakim olduğu bir aile çiftliğine dönüştüren, baskı ve zulmü tek politika olarak seçen bir yönetimin uzun ve çirkin sayfasını kapatmak için özgürlük sloganını yükselterek devrimlerini yenileyen ve saflarını örgütleyen gerçek Suriye halkına tebrikler." değerlendirmesinde bulundu.

Lübnan'ın önemli siyasi figürlerinden Velid Canbolat, sosyal medya hesabından "Suriye halkına gecikmiş bir selam!" paylaşımı yaptı.

Libya'nın batısındaki medyada, rejimin düşmesi geniş yer bulurken doğusundaki medyada ya haber ve paylaşım yapılmadı ya da Libya'nın devrik lideri Muammer Kaddafi'nin oğlu Es-Saidi Kaddafi'nin Suriye halkını tebrik ettiği mesajından gördü.

Libya el-Ahrar'ın internet sitesinde Suriye'deki son gelişmeler, "Muhaliflerin Şam'ı kontrol altına aldığını açıklamasının ardından Esed rejiminin devrilmesi ve bilinmeyen bir yere kaçışı" başlığıyla haberleştirildi.

Haberde, Suriyelilerin rejimin düşüşünü kutlamak için sabah erken saatlerde Şam'da sokaklara döküldüğü ve Emevi Cami Meydanı ile Suriye Radyo ve Televizyon binası çevresinde kutlamalar yapıldığı belirtildi.

Ayn Libya Gazetesi de, rejimin düşmesini "Suriye muhalefeti: Özgür Suriye halkı Beşar Esad'ı devirdi" başlığıyla gördü.

Libya'nın doğusundaki Unvan Gazetesi de, sosyal medya paylaşımında Libya'nın devrik lideri Kaddafi'nin oğlunun Suriye muhaliflerini kutladığı açıklamasını "Babasının rejimi düşmesine ve (Esed ile) aynı kaderi paylaşmasına rağmen Es-Saidi Kaddafi, Esed rejiminin çöküşünü ve Suriye muhalefetinin kontrolü ele geçirmesini kutluyor." ifadeleriyle gördü

Şebeke el-Lam haber platformu, konuyu "Suriyeli muhalefeti Esed rejimini devirerek başkent Şam'ı tamamen kontrol altına aldı." başlığıyla gördü.

"Mısır resmi haber ajansı" (MENA) Suriye'deki gelişmeleri ve özellikle Şam'daki durumu daha çok Esed rejimine bağlı Suriye televizyonunun yalanladığı yayınlarını dikkate alarak aktardı. Haberde resmi televizyon kanalının bazı medya yayınlarında Şam'da gerçekleştiği ifade edilen halk hareketlenmesinin doğru olmadığı ve durumun sükunetini koruduğuna ilişkin bilgileri duyurdu.

Yine MENA, çöken rejimin Başbakanı Celali'nin konuşmasını günün erken saatlerinde servis etti.

"Masr el-Yevm" gazetesi de gelişmeleri aktarırken, Suriye Muhalif ve Devrimci Güçler Ulusal Koalisyonu (SMDK) Başkanı Hadi el-Bahra'nın "İntikama yer yok." açıklamasına yer verdi.

Mısır’da yönetimin medya ayağındaki önemli unsurlarından biri olan gazeteci yazar Mustafa Bekri, son gelişmeler karşısında X hesabından "Devrimcilerin başını çeken HTŞ lider Şera'nın (Ebu Muhammed el-Culani) bir terör örgütü lideri olduğu ve DEAŞ bağlantılarına dair" uzunca paylaşımda bulundu.

Tunus'taki "Şuruk" gazetesi Suriye'deki gelişmeleri, Celali'nin "Halkın seçtiği herhangi bir yönetimle işbirliğine hazırız" ifadelerini manşetine taşıdı.

Ayrıca, ülkedeki gelişmelere dair verdiği bilgide, önemli siyasi figürlerden Mahir Esed'in Humeymim Havalimanı'ndan ülkeyi terk etmek üzere olduğu iddia edildi.

Tunus'un köklü gazetelerinden "Sabah", kuzeydeki muhalif kanadın rejimin elindeki kentleri birbiri ardına almasına ilişkin yayımladığı bir makalede, silahlı şiddete karşı duruş sergilendi.

Cezayir "El-Mesar" gazetesi, manşetine taşıdığı haberinde, silahlı muhaliflerin Hama Cami önünden verdikleri fotoğrafa "Suriye rejiminin yıkılması yakın" başlığıyla verdi.

Fas'taki Hespress internet sitesinin haberinde, "Şam, Esed'in gidişini bayram tekbirleri ve kadınların zılgıtlarıyla karşıladı" başlığı ve kadınların ellerinde çiçeklerle durdukları bir fotoğraf karesi kullanıldı.

Kuveyt'te yayımlanan "El-Hadis" gazetesi bugünkü manşetini "Muhalifler Şam'ın kapısını çalışıyor" şeklinde yayımladı. İnternet yayınında ise gazete, muhaliflerin devlet televizyonundan Beşşar Esed’in düşürüldüğünü açıkladığını kaydetti.

Avrupa

Esed rejiminin çöküşü Avrupa medyasında da ciddi yankı buldu, Avrupa basını rejim karşıtı silahlı grupları çoğunlukla "isyancılar" olarak nitelendirdi.

Bild gazetesinin "Diktatör uçakla kaçtı" başlığıyla verdiği haberinde Esed'in artık bir "mülteci" konumunda olduğu ifade edildi. Ordunun Esed rejiminin sona erdiğini açıkladığı belirtilen haberde, Esed'in özel bir uçakla ülkeyi terk ettiğinin iddia edildiği belirtildi.

Süddeutsche Zeitung'un "Esed'in devrilmesinin ardından Şam'da sevinç dolu kareler" başlığını kullandığı haberinde rejimin devrilmesinin ardından Şam'da birçok kişinin "Yeniden bir geleceğimiz var." dediğini aktardı. Haberde ayrıca rejime bağlı askerlerin kaçarak başkenti terk ettiği bilgisi yer aldı.

Spiegel dergisinde yer alan haberde, "8 Aralık tarihinin ülkeyi 50 yıldan fazla yöneten Beşşar Esed ve babası Hafız Esed yönetimindeki baskı ve karanlık döneminin sonu anlamına geldiği" değerlendirilmesi yapıldı.

Haberde ayrıca rejim karşıtı grupların iç savaş nedeniyle yerlerinden edilen milyonlarca mülteciye yönelik sarf ettiği "Dünya çapında yerinden edilmişlere, özgür bir Suriye sizi bekliyor" ifadelerine yer verildi.

Avusturya'nın en çok okunan gazetelerinden Kurier, haberini "Suriye Devlet Başkanı Esed devrildi: Zalim kaçtı" başlığı ile okuyucularına duyurdu. Haberde, Şam'a giren muhalif grupların, ülkenin "Esed'den arındığını ve yönetim değişiminin barışçıl bir şekilde gerçekleşeceğini" duyurduğunu kaydetti.

Die Presse gazetesi de "Muhalifler Suriye'de yeni döneme girildiğini duyurdu: İktidardaki Esed Suriye'den kaçıyor" başlıklı haberiyle gelişmeleri okuyucularına duyurdu.

Ülkenin en çok okunan gazetesi Kronen de "Muhalifler: Zalim Beşşar Esed kaçtı" başlığı ile gelişmeleri aktardı.

Haberde, muhaliflerin ülkede karanlık bir dönemin sona erdiğini açıkladığı, sokaklarda binlerce vatandaşın kutlamalarda bulunduğu kaydedildi.

Belçika'da Fransızca yayın yapan Sudinfo haber sitesinin haberinde rejim karşıtı silahlı grupların Esed rejimi güçlerine karşı 27 Kasım'da ülkenin kuzeyinde başlattıkları saldırının ardından "kısa sürede birçok önemli kenti ele geçirdiklerine" dikkat çekilerek, bu grupların, rejim karşısındaki ilerleyişi "göz kamaştırıcı" olarak nitelendirildi.

Haberde, rejim karşıtı grupların "Tiran Beşşar Esed'in ülkeden kaçtığını duyurduğu" aktarılarak, 13 yıl süren iç savaş sebebiyle yerlerinden edilen ve yurt dışında yaşayan Suriyelilere "özgür Suriye'ye dönme çağrısı" yapıldığı belirtildi.

Flaman dilindeki önde gelen gazetelerinden De Morgen'in haberinde, rejim karşıtı grupların Esed rejimine günler önce "sürpriz bir saldırı" yaptığı ve "hızlı bir ilerleyişle" Halep, Hama ve Humus olmak üzere birçok şehrin kontrolünü ele geçirdiği kaydedildi.

La Libre Belgique gazetesi de haberinde Esed'in "ülkeden kaçtığı" iddialarını başlığa taşırken, rejim karşıtı grupların "Şam'ın kurtarıldığını duyurduğu" ifade edildi.

Haberde, rejim karşıtı grupların "Şam'ın kurtarılmasıyla karanlık bir dönemin sona erdiğini" duyurduğu ve başkent Şam dahil ülkenin birçok noktasında rejim karşıtı grupları destekleyen halkın kutlama yaptığı aktarıldı.

Fransız kanalı BFMTV'nin "Muhalifler Şam'a girdi ve Beşşar Esed'i indirdiklerini duyurdu" başlıyla gördüğü haberinde, çeşitli grupların "diktatör" Esed rejimini devrildiği "tarihi" anı memnuniyetle karşıladığı belirtildi.

Fransız gazetesi Le Parisien ise, "Suriye: Muhalifler Suriye’ye girdiklerini ve Esed'in kaçtığını duyurdu" manşetini attığı haberde, muhalif grupların Telegram hesaplarından "tiran" Esed'in kaçtığını ve "Şam kentinin özgür kılındığı" paylaştığı bilgisini verdi.

Le Figaro, "Beşşar Esed, muhaliflerin Şam'a gelmesinin ardından ülkeden kaçtı" başlığı ile gündemine taşıdığı haberde, başkent Şam'a giren muhaliflerin baş döndürücü saldırısı karşısında ordu ve güvenlik güçleri tarafından terkedilen Esed'in Şam Havalimanı'ndan ülkeyi terk ettiği kaydedildi.

Fransız radyosu RFI ve Le Telegramme ise, "muhalif grupların Esed'in kaçtığını duyurduğunu" yazdı. Solcu Liberation gazetesi ise HTŞ'nin "Şam'ın Tiran'dan kurtulduğunu ilan ettiğini" manşetine taşıdı ve haberde Esed'in başkentten kaçtığı belirtildi.

France Info ise, "Esed'in devrilmesi: Suriyeli muhalifler 'haksız yere tutulan' tutukluları salıverdiğini söyledi" başlığını attı.

İngiliz kamu yayıncısı BBC, Esed'in Suriye'den uçakla ayrıldığı ve bilinmeyen bir yere gittiğini izleyicileriyle paylaştı.

Muhaliflerin Şam'daki cezaevlerinde kalanları serbest bıraktığına da haberlerinde yer veren BBC, Esed'e yakın Hizbullah güçlerinin de pozisyonlarını terk ettiğini bildirdi.

 

 

 

Celali'nin barışçıl geçiş için görevini sürdüreceğini yazan Sky News, "muhaliflerin Şam'a girerken büyük bir direnişle karşılaşmadığını" da belirtti.

The Guardian gazetesi ise Celali'nin serbest seçim çağrılarına yer verdi. Gazete, muhaliflerin Şam'a girişini "Berlin Duvarının yıkılma anı" olarak tanımladı.

Londra'da yayınlanan "Eş-Şarku'l-Avsat" gazetesinin bugünkü baskında "Silahlı gruplar, Humus ve Şam'ın kapılarına dayandı" başlığıyla verdi. Gazete, internetten yaptığı yayında ise "Esed rejimi düştü" ifadesini kullandı.

İrlanda kamu yayıncısı RTE ise muhaliflerin Suriye'den ayrılmak zorunda kalan sivillere ülkelerine dönme çağrısına yer verdi.

Esed'i taşıdığına inanılan uçağın önce Akdeniz yönüne gidip ardından tam tersi istikamete giderken radardan kaybolduğu belirtilen haberde kentteki Esed ailesine ait heykellerin yıkıldığı kaydedildi.

Irish Examiner gazetesi ise rejimin çöküşünün 10 günde gerçekleştiğini yazdı. Gazete, Lazkiye ve Tartus dışında rejim kontrolünde bulunan bölge kalmadığına işaret etti.

İsviçre kamu yayın kuruluşu RSI, HTŞ'nin Şam'a girdiği ve Esed'in ülkeyi terk ettiği, HTŞ'nin başkentin ve devlet medyasının kontrolünü ele geçirdiği ve ülkede "yeni bir dönemin başlangıcını ilan ettiği" aktarıldı.

İsviçre'de kamu yayın kuruluşu SRF televizyonunda "Suriye Ordusu: Esed'in saltanatı bitti" başlığıyla yayımlanan haberde, Suriye'deki rejim karşıtı grupların "Esed yönetiminin sonunu duyurduğu" kaydedildi.

Ülkede Almanca yayın yapan 20 Minuten gazetesi ise "Muhalifler Esed'in iktidarının sona erdiğini duyurdu" başlığını kullandı. Esed'in henüz bilinmeyen bir yere kaçtığı kaydedilen haberde, "İsyancılar Şam şehrinin özgür olduğunu ilan ettiler." ifadesi kullanıldı.

İtalyan basınından da, Rainews24 kanalı, "Suriye'de rejim düştü", "Meydanlar, 'özgürlük' diye bağırıyor" başlıklarını kullandı.

Haberde, çöken rejiminin devrik lideri Esed'in Moskova'ya gitmek üzere Rus üssünde olduğu aktarıldı.

Skytg24 kanalı HTŞ'nin Şam'a girdiğini, ordunun teslim olduğunu ve Esed'in kaçtığını kaydetti.

Corriere della Sera gazetesi, "İsyancılar, Şam’a giriyor. Başkent fethedildi. Esed kaçak. Yeni bir dönem başlıyor" başlığını kullanırken, rejim karşıtı gruplara karşı aynı tanımlamayı kullanmayı tercih eden Il Messaggero gazetesi de "Esed'in kayıp" olduğuna dikkati çekti.

Suriye'de rejimin çöküşünü, Repubblica gazetesi, "İsyancılar Şam kapılarında. Esed'e ulaşılamıyor. Sürgüne hazır" başlığıyla, La Stampa gazetesi ise "Suriye, isyancıların elinde. Esed'in durumu her zamankinden daha belirsiz" başlığıyla duyurdu.

İtalyan ANSA ajansı, "İsyancılar, Şam'ı fethediyor" başlığını kullandı.

Yunanistan'da yayımlanan Kathimerini gazetesinin haberinde, "isyancıların Şam'ı ele geçirdiği" belirtiydi, Esed'in "akıbetinin bilinmediğine" işaret edildi.

Ta Nea gazetesinin "Şam isyancıların elinde, Esed kaçtı" başlığını kullandığı haberinde, Esed'in uçağına binerek bilinmeyen bir rotaya doğru yol aldığı ifade edildi.

EFSYN gazetesinin, "Esed kaçtı, ülke özgürlüğüne kavuştu" başlıklı haberinde, rejim karşıtı grupların "Suriye'nin ve Şam'ın özgürlüğüne kavuştuğu" açıklamalarına yer verildi.

İspanyol basını, 61 yıllık Baas rejiminin çökmesini "Suriyeli isyancılar Esed'i devirdi" başlıklarıyla verdi.

"Suriyeli isyancılar Esed rejimini devirdi ve lider Esed Şam'dan kaçtı" ifadesini manşetine çıkaran El Pais, "13 yıl süren savaşın ardından 11 günlük bir saldırı, uçakla bilinmeyen bir yere kaçan diktatörün yönetimine son verdi." diye yazdı.

"Suriye'de durumun Esed'in lehine normalleştiği yönünde haberlerin çıktığı sırada yıldırım bir saldırı ile rejimin devrildiğini" vurgulayan El Pais, rejimin kısa sürede devrilmesinin "kimsenin beklemediği bir gelişme" olarak yorumladı.

"İsyancılar Şam'ı ele geçirdi, Esed rejimi düştü" başlığını atan La Vanguardia da "Bu dramatik çöküş, Orta Doğu için sismik bir ana işaret ediyor. Suriye üzerindeki demir yumruklu aile yönetimine son verildi ve bölgenin kalbinde önemli bir müttefikini kaybeden Rusya ve İran'a darbe indirildi" değerlendirmesinde bulundu.

El Mundo gazetesi de rejim karşıtı grupları "isyancılar" olarak nitelendirirken, Şam'ın kontrolünün ele geçirilmesiyle Esed ailesinin yıllar süren yönetiminin sona erdiğini okuyucularıyla paylaştı. Gazete, Suriye'de rejimi destekleyen İran ve Rusya'ya "sert bir darbe indirildiğini", "bölgenin kalbinde, kilit konumdaki bir müttefik kaybettiklerini" yazdı.

Avustralya'nın ABC kanalı, "Beşşar Esed'in düşüşü Orta Doğu ve Rusya'yı nasıl etkiler" başlığıyla rejimin çöküşünü haberleştirdi.

Haberde, "Orta Doğu 8 gün içinde ciddi şekilde değişti. Rejim sona ermiş ya da ağır yara almış olsa da Beşşar Esed artık çok az otoritesi olan bir lider." ifadelerine yer verildi.

Kamu yayıncısı NOS'un haberine göre, başkent Şam'da halk sokaklara dökülerek rejimin düşüşünü kutladı. Haberde, Suriye'deki muhalif grup liderlerinden Hadi El Bahra'nın, "Suriye tarihindeki karanlık bir dönem sona erdi." açıklaması aktarıldı.

NOS'un haberinde, Türk hükümeti Suriye'deki mevcut gelişmelerden büyük memnuniyet duyduğunu bildirdi.

Hollanda basınından Trouw gazetesi "Suriyeli muhalifler Şam'ı ele geçirdi, Esed ülkeden kaçtı" başlığıyla gelişmeyi duyurdu.

NRC gazetesi de Suriyeli muhaliflerin yaptığı açıklamaya yer vererek, bugünün "Suriye için yeni bir dönemin başlangıcı" olduğunu belirtti.

Bosna Hersek'te en çok okunan haber portallarından Klix, Suriye'deki son gelişmeleri "tarihi anlar" manşetiyle verdi.

Ülkede en çok okunan gazetelerden Dnevni Avaz da internet sitesinin ana sayfasında Suriye'ye ayırarak, "Şam sokaklarında kutlama, Suriye halkı Esed'in devrilmesinden mutlu." ifadelerine yer verdi.

Sırbistan Radyo ve Televizyonu, manşetinde Suriye'deki gelişmeleri paylaştı.

Hırvatistan Radyo ve Televizyonu ise "Esed rejimi devrildi, Şam direnmeden düştü" başlığını kullandı.

Rusya ve Asya

Çöken rejimin destekçilerinden Rusya başta olmak üzere Asya ülkelerinin geneli de rejimin sonunun gelmesine medyada geniş yer verdi.

Rus basını, ülkedeki durumu an be an okuyucularına aktardı.

Rus haber ajansı TASS'ın haberinde, silahlı güçlerin Şam'a girdiği, yönetim güçlerinin de merkezden ayrıldığı belirtildi. Haberde, Suriye hükümetinin rejim karşıtı muhaliflerden güvenlik garantisi aldığı ileri sürüldü.

Rus haber ajansı Ria'nın "Suriye’de durumun gerginleşmesi" başlığıyla verdiği haberinde ise muhaliflerin Esed’in devrildiğine ilişki açıklamalarına yer verdi.

Ria, haberlerinde Baas rejimi temsilcileri tarafından yapılan açıklamalara da yer vererek, Rusya'nın askeri varlığı meselesinin yeni hükümet tarafından çözüleceğini yazdı.

Rus gazetesi Vedomosti de "Suriye’deki muhalefet, Şam’ı kontrol altına alındığını bildirdi." başlığıyla gelişmeleri aktardı.

"İzvestiya" gazetesi de "Suriye Başbakanı ülke tarihinde yeni bir aşamanın başladığını duyurdu" başlığını kullandı.

Gelişmeler, rejimin dostu ülkeler arasında yer alan Çin'de de yankı buldu. Çin ajansı Xinhua, gelişmeleri, "Esed'in ayrılışının ardından muhalifler Şam'ı ele geçirdi" başlığıyla duyurdu.

Haberde, "Olayların beklenmedik gelişimiyle, Suriye şehirlerinin günler içinde domino taşları gibi düştüğü büyük bir ani saldırı sonunda muhalifler başkent Şam'ı ele geçirdi." ifadelerine yer verildi.

Çin'in, İngilizce yayın yapan uluslararası televizyonun CGTN de gün boyu canlı yayınlarla gelişmeleri duyururken, internet sitesinde Çinli bir uzmanın değerlendirmesini, "Hükümetin durumu yanlış kavraması, isyancıların Suriye'de ilerleyişinin yolunu açtı." başlığıyla manşetine taşıdı.

Haberde, Çin Uluslararası Çalışmalar Enstitüsünden araştırmacı Li Zışin'in, Suriye'deki hükümetin son yıllarda ülkedeki siyasi ortamı yanlış okuduğu, muhaliflerin hiçbir zaman rejimi devirebilecek güce sahip olmadığını düşündüğü, bu sebeple askeri varlığına yeterince yatırım yapmadığını ve rejimin Ukrayna ve Orta Doğu'daki çatışmalar nedeniyle Rusya, İran ve Hizbullah'ın desteğini alamadığı bir dönemde düşüşün gerçekleştiği değerlendirmesi aktarıldı.

Merkezi Hong Kong'da bulunan South China Morning Post gazetesi de, olayı, "İsyancılar Suriye'nin başkentini alırken Şam Esed'in düşüşünü kutluyor" başlığıyla aktardı. Haberde, "Suriye'nin başkenti pazar sabahına silah sesleri ve kutlama nidalarıyla uyandı. Şehre giren isyancılar uzun zamandır iktidarda olan Esed'i devirdi." ifadeleri kullanıldı.

Azerbaycan'ın APA ve Report haber ajansları da haberlerinde, Esed'in ülkeyi ter ettiğini ve rejim karşıtı güçlerin muhaliflerin kontrolüne geçtiğini belirtti.

Yeni Musavat gazetesinin internet sitesinde, 'Hafız Esed'den Beşşar Esed'e 61 yıllık iktidarın sonu" başlığını kullandı. Haberde 61 yıllık rejimin sona ermesinin Suriye halkına yeni umutlar doğurduğu kaydedildi.

Kazakistan'ın Ulusal Haber Ajansı Kazinform haberlerinde, "Suriye Cumhurbaşkanı Esed Şam'ı terk etti" başlığıyla duyurdu.

"Suriyeli muhalifler, Şam’ın Esed rejiminden alındığını duyurdu" başlığıyla verilen başka bir haberde ise ülkedeki tüm devlet kurumlarının resmi olarak devredilinceye kadar kontrolün Celali'de kalacağı belirtildi.

Akipress Haber Ajansı ve 24KG haber portalı da haberlerinde, muhaliflerin Şam'a girdiğini ve Esed'in ülkeden ayrıldığını belirtti.

Özbekistan'ın en çok okunan haber sitesi Kun'un, "Muhalifler Şam'ı ele geçirdi. Esad yönetimi sona erdi" başlığını kullandığı haberinde, muhaliflerin televizyonda halka seslenerek, "zalim" Esed rejiminin devrildiğini açıkladığı aktarılırken, muhalif güçlerin 8 Aralık gecesinde hiçbir engelle karşılaşmadan Şam'ı ele geçirdiği vurgulandı.

Ülkenin önemli haber sitelerinden Gazeta da gelişmeleri "Esed, Şam’ı terk etti" başlığı ile okurlarına duyurdu.

Uzreport haber sitesinin haberinde, Şam'ı ele geçiren muhaliflerin Esed rejimini sona erdiği ve ülkede "Yeni Suriye" döneminin başladığı kaydedildi.

Hindistan'ın Hindustan Times gazetesi, "Beşşar Esed devrildi: Suriye hükümeti birkaç gün içinde nasıl düştü?" başlığıyla Baas rejiminin çöküşünü haberleştirdi.

Haberde, rejim karşıtı grupların ilerleyişine "şimşek" benzetmesi yapılarak "hükümetin birkaç gün içinde düştüğü" ifade edildi.

India Today sitesi, başlığında "Karanlık dönemin sonu" ifadesinin yer aldığı haberinde, rejim karşıtı silahlı grupların, Şam'ı ele geçirdiğini ve Esed'in ülkeden kaçtığına ilişkin iddiaları yazdı.

Haberde, kanlı rejimin sembolü olarak görülen Hafız Esed heykellerinin yıkıldığı belirtildi.

Hindistan'ın NDTV kanalında "Tiranlık döneminin sonu" ifadesinin yer aldığı başlıkla, Esed'in bilinmeyen bir yere kaçtığı aktarıldı.

 

Esed rejiminin devrilmesinin ardından Lübnan’daki Suriyeliler ülkelerine dönmek için yollara düştü

Suriye’de Baas rejiminin devrilmesinin ardından iç savaş sırasında Lübnan’a sığınan Suriyeliler memleketlerine dönmek üzere yollara döküldü.

Faruk Hanedar, Ali Makram Ghareeb  |08.12.2024 - Güncelleme : 08.12.2024

 

    

İstanbul

❮❯

Lübnan'daki Suriyeliler, evlerine dönmek için El-Masna sınır kapısına akın etti

Lübnan’ın doğusundaki Masna Sınır Kapısı'na giden yolda uzun araç kuyrukları oluştu. Ülkelerine dönmek isteyen Suriyelilerin yol boyunca bayraklarla kutlamalar yaptığı görüldü.

• Suriye’deki 61 yıllık Baas rejimi çöktü
• Suriye'de 61 yıllık Baas rejiminin çöküşüne giden sürecin kronolojisi  

Ülkede iç savaşın başlamasının ardından Lübnan’a sığınan Suriyelilerin mutluluklarına Lübnanlılar ve Filistinliler de eşlik etti.
AA muhabiri, büyük sevinç yaşayan Suriyelilere mikrofon uzattı.

Suriyelilerin mutluluğuna eşlik eden Lübnanlı Şadi Tuumi, “Ben bugün tüm özgür Suriye halkını tebrik etmek istiyorum. Biz Lübnanlılar çok sevindik. İnşallah yakın zamanda Suriye’ye gideriz. Çok iyi oldu bu kötü adamın gitmesi.” dedi.

Tuumi, Suriyelilerin ülkelerine dönmesini memnuniyetle karşıladıklarını ifade ederek çevresindeki herkesin çok mutlu olduğunu dile getirdi.

Halepli Muhammed Ali de “Esed’in düşmesinden dolayı mutluyuz ve tüm millet mutlu.” ifadelerini kullandı.

Tam 13 yıldır memleketinden uzakta olduğunu belirten Ali, akrabalarının Suriye’de olduğunu söyleyerek “Ben Halepliyim kesin geri döneceğiz. Temelli dönüş yapacağım.” diye konuştu.

Şehed isimli genç Suriyeli ise şunları kaydetti:

“Esed rejiminden kurtulduk şükür. İnşallah geri döneceğiz evimize. Ben daha memleketimi göremedim. 5 yaşındayken ayrılmak zorunda kaldık oradan. Tam 13 yıldır buradayız."

Kucağında bebeğiyle memleketine dönüş yolunu tutan Suriyeli bir kadın ise “Şükürler olsun Esed’den kurtulduk. Uzun yıllar sonra ülkemize geri döneceğiz şükürler olsun. Ben İdlibliyim ama tam 13 yıldır buradayım.” dedi.

Suriye'deki gelişmeler

Suriye'nin kuzeyindeki Halep ilinin batı kırsalında 27 Kasım'da Esed rejimi güçleriyle rejim karşıtı silahlı gruplar arasında çatışma başlamıştı.

30 Kasım'da Halep'in merkezinin büyük bölümünü rejim güçlerinden alan rejim karşıtı gruplar, aynı gün tüm İdlib genelinde hakimiyet sağlamıştı. Gruplar, şiddetli çatışmaların ardından 5 Aralık'ta Hama kent merkezini rejim güçlerinden almıştı.

Rejim karşıtı gruplar, başkent Şam'a açılan stratejik önemdeki Humus ilinin bazı yerleşim yerlerini ele geçirerek burada ilerlemeye başlamıştı.

Suriye'nin Ürdün sınırındaki Dera ilinde 6 Aralık'ta operasyon başlatan askeri muhalifler, çatışmaların ardından il merkezini rejim güçlerinden geri almıştı.

Ülkenin güneyindeki Suveyda il genelinin tümü de 7 Aralık'ta muhalif grupların kontrolüne geçmişti. Aynı gün Kuneytra'daki yerel muhalifler de il merkezinin kontrolünü sağlamıştı.

Başkente açılan Humus ilinde de rejim karşıtı güçler, 7 Aralık'ta kent merkezine hakim olmuştu.

Şam'ın güneybatısında Esed rejimi güçlerine karşı ilerleyen gruplar 7 Aralık'ta başkentin güney banliyölerine girmişti. Rejim güçleri de Şam'da Savunma Bakanlığı, İçişleri Bakanlığı ve uluslararası havalimanından çekilmişti.

Rejim karşıtı silahlı grupların başkente hakim olmaya başlamasıyla Esed rejimi 8 Aralık sabahı kısa sürede başkentin tüm kontrolünü kaybetmişti. Böylece Baas Partisi'nin 61 yıllık kanlı iktidarı sona ermişti.

Suriye Milli Ordusu'nun Halep kırsalında 1 Aralık'ta terör örgütü PKK/YPG'ye karşı başlattığı Özgürlük Şafağı Operasyonu'nda ise Tel Rıfat ilçe merkezi, terörden kurtarılmıştı.

 

AB, Suriye'de Esed rejiminin yıkılmasını olumlu karşıladı

AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Kallas, Suriye'de Beşşar Esed rejiminin yıkılmasını olumlu karşıladığını bildirerek bölgedeki tüm yapıcı ortaklarla çalışmaya hazır olduğunu aktardı.

Ekip  |08.12.2024 - Güncelleme : 08.12.2024

 

    

Ankara

Avrupa Birliği (AB) Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Kaja Kallas, X hesabından, Suriye'de Esed liderliğindeki 61 yıllık Baas rejiminin çökmesine ilişkin paylaşım yaptı.

• Suriye’deki 61 yıllık Baas rejimi çöktü 
• Suriye'de rejim karşıtı silahlı gruplar, PKK/YPG işgalindeki Deyrizor'un merkezine giriyor
• Rejim karşıtı silahlı gruplar, Humus kent merkezine hakim oldu
• Suriye'de rejimin çöküşü başkent Şam'da tekbirlerle kutlandı
• Trump, çöken rejimin devrik lideri Esed'in Rusya'nın yardımını alamadığı için Suriye'den kaçtığı yorumunu yaptı

AB'nin önceliğinin bölgede güvenliğin sağlanması olduğunu aktaran Kallas, Suriye ve Orta Doğu'da "tüm yapıcı ortaklarla" birlikte çalışmaya hazır olduğunu belirtti.

Kallas, "Esed diktatörlüğünün sona ermesi olumlu ve uzun zamandır beklenen bir gelişmedir. Bu aynı zamanda Esed'in destekçileri Rusya ve İran'ın zayıflığını da göstermektedir." ifadesini kullandı.

Belçika: On yıllardır süren korku ve baskıdan sonra umut var

Belçika Başbakan Yardımcısı Petra De Sutter ise X paylaşımda, Esed "diktatörlüğünün" sona ermesiyle Suriye'de "yeni bir dönemin başladığını" aktardı.

De Sutter, "On yıllardır süren korku ve baskıdan sonra umut var. Artık tüm vatandaşların temsil edildiği ve azınlıkların korunduğu demokratik bir sisteme yer var." değerlendirmesinde bulundu.

Almanya

Almanya Başbakanı Olaf Scholz, Suriye'deki gelişmelere ilişkin yaptığı yazılı açıklamada, "Şimdi önemli olan Suriye'de hukuk ve düzenin bir an önce tesis edilmesidir. Tüm dini topluluklar, tüm azınlıklar şimdi ve gelecekte de korunma imkanına sahip olmalıdırlar." ifadelerini kullandı.

Suriye'de çöken Baas rejiminin devrik lideri Beşşar Esed'in kendi halkına acımasızca zulmettiğini, sayısız insanın ölmesine ve birçoğu Almanya'ya da gelen çok sayıda kişinin Suriye'den kaçmasına neden olduğunu kaydeden Scholz, "Suriye halkı çok büyük acılar çekti. Bu nedenle Esed'in Suriye üzerindeki hakimiyetinin sona ermesi iyi bir haber." değerlendirmesinde bulundu.

Suriye'deki çatışmaya Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyinin 2254 sayılı kararı uyarınca siyasi çözüm bulunmasının hala mümkün olduğuna dikkati çeken Scholz, "Gelecekteki yöneticileri, tüm Suriyelilerin onurlu bir şekilde ve kendi kaderlerini tayin ederek yaşamalarını, Suriye'nin egemenliğini üçüncü tarafların kötü niyetli müdahalelerine karşı korumalarını ve komşularıyla barış içinde yaşamalarını mümkün kılıp kılmadıklarına göre değerlendireceğiz." görüşünü paylaştı.

İtalya

İtalya Başbakan Yardımcısı ve Dışişleri Bakanı Antonio Tajani, Suriye'de çöken Baas rejiminin devrik lideri Beşşar Esed'in başına ne geldiğini bilmediklerini ama Esed rejiminin artık olmadığını ve yenilgisinin net olduğunu söyledi.

Suriye'deki gelişmelerle alakalı Dışişleri Bakanlığında sabah saatlerinde kriz masasını toplayan Tajani, İtalyan basın mensuplarına açıklamalarda bulundu.

Tajani, devrik liderin akıbetine ilişkin, "Esed'in başına ne geldiği bilinmiyor. Kesin bir bilgimiz yok. Bana öyle geliyor ki Esed rejimi artık yok. Bir tepki gelmesi zor. Olsa daha önce olurdu. Rejimin yenilgisinin açık olduğuna inanıyorum." dedi.

Tajani, "Suriye'de düşen rejim ile yeni gerçeklik arasında barışçıl bir geçiş olmasını umuyoruz. Askeri değil, siyasi bir geçiş olsun. Bana öyle geliyor ki şu anda işler bu yönde gidiyor." ifadelerini kullandı.

Suriye'deki gelişmeler

Suriye'nin kuzeyindeki Halep ilinin batı kırsalında 27 Kasım'da Esed rejimi güçleriyle rejim karşıtı silahlı gruplar arasında çatışma başlamıştı.

30 Kasım'da Halep'in merkezinin büyük bölümünü rejim güçlerinden alan rejim karşıtı gruplar, aynı gün tüm İdlib genelinde hakimiyet sağlamıştı. Gruplar, şiddetli çatışmaların ardından 5 Aralık'ta Hama kent merkezini rejim güçlerinden almıştı.

Rejim karşıtı gruplar, başkent Şam'a açılan stratejik önemdeki Humus ilinin bazı yerleşim yerlerini ele geçirerek burada ilerlemeye başlamıştı.

Suriye'nin Ürdün sınırındaki Dera ilinde 6 Aralık'ta operasyon başlatan askeri muhalifler, çatışmaların ardından il merkezini rejim güçlerinden geri almıştı.

Ülkenin güneyindeki Suveyda il genelinin tümü de 7 Aralık'ta muhalif grupların kontrolüne geçmişti. Aynı gün Kuneytra'daki yerel muhalifler de il merkezinin kontrolünü sağlamıştı.

Başkente açılan Humus ilinde de rejim karşıtı güçler, 7 Aralık'ta kent merkezine hakim olmuştu.

Şam'ın güneybatısında Esed rejimi güçlerine karşı ilerleyen gruplar 7 Aralık'ta başkentin güney banliyölerine girmişti. Rejim güçleri de Şam'da Savunma Bakanlığı, İçişleri Bakanlığı ve uluslararası havalimanından çekilmişti.

Rejim karşıtı silahlı grupların başkente hakim olmaya başlamasıyla Esed rejimi 8 Aralık sabahı kısa sürede başkentin tüm kontrolünü kaybetmişti.

Suriye Milli Ordusu'nun Halep kırsalında 1 Aralık'ta terör örgütü PKK/YPG'ye karşı başlattığı Özgürlük Şafağı Operasyonu'nda ise Tel Rıfat ilçe merkezi, terörden kurtarılmıştı.

Suriye'de 61 yıllık Baas rejiminin çöküşüne giden sürecin kronolojisi

Suriye'nin güneyindeki Dera'da bir grup öğrencinin 15 Mart 2011'de başlattığı halk hareketinde, muhaliflerin coşkun halk kitleleri eşliğinde Şam'ın kontrolünü ele almasıyla Baas Partisinin 61 yıllık kanlı iktidarı sona erdi.

Mehmet Şah Yılmaz  |08.12.2024 - Güncelleme : 08.12.2024

 

    

Ankara

❮❯

Suriye’de rejimin çöküşü başkent Şam'da coşkuyla kutlandı

Suriye'nin güneyindeki Dera'da bir grup öğrencinin 15 Mart 2011'de okul duvarına "Ey doktor (Beşşar Esed) şimdi sıra sana geldi." yazmasıyla başlayan halk hareketinde, 8 Aralık 2024 sabahı muhaliflerin coşkun halk kitleleri eşliğinde Şam'ın kontrolünü ele almasıyla Baas Partisinin 61 yıllık kanlı iktidarı sona erdi.

• Suriye’deki 61 yıllık Baas rejimi çöktü
• Çöken rejimin Başbakanı, Esed'in dün geceden beri nerede olduğunu bilmediğini söyledi 

Suriye'de rejim karşıtı Heyet Tahrir Şam'ın (HTŞ) başını çektiği silahlı gruplar, 27 Kasım sabahı Halep'in batı kırsalında rejim güçleriyle çatışmaya başladı. Önce Halep'te hakimiyet sağlayan gruplar, kısa süre içinde İdlib, Hama ve Humus'un, bu sabah da başkent Şam'ın kontrolünü ele aldı.

 

AA muhabiri, Suriye'de rejimi çöküşe götüren son günlerin öne çıkan gelişmelerini derledi.

27 Kasım

- Suriye'de rejim karşıtı Heyet Tahrir Şam (HTŞ), Halep'in batı kırsalında geniş çaplı operasyon başlattı. Kuptan Cebel'den harekete geçen HTŞ'ye diğer gruplar da katıldı.

28 Kasım

- Rejim karşıtı silahlı gruplar, kontrolünü ele aldığı bölgelerde Beşşar Esed rejimine ait ağır silah ve askeri araçları ele geçirdi. Çatışmalarda çok sayıda rejim askeri öldü, onlarca rejim askeri esir alındı.

- Rejim karşıtı gruplar, Esed rejiminin kontrolündeki Trimbe, Dadih, Keferbattih, Cubas, Şabur ve Mardih köylerini ele geçirdi.

- Suriye'de Esed rejimi güçleriyle çatışan rejim karşıtı silahlı gruplar, Halep kentinin dış mahallelerinin bir kilometre yakınına ulaştı.

29 Kasım

- Esed rejimi güçleriyle çatışan rejim karşıtı silahlı gruplar, Suriye'nin kuzeybatısındaki İdlib ilinin stratejik öneme sahip Serakib ilçesinin kontrolünü ele geçirdi.

- Rejim karşıtı silahlı gruplar, Halep kent merkezine girmeye başladı.

30 Kasım

- Esed rejimi karşıtı silahlı gruplar, Halep'te birçok mahallede hakimiyet sağlayarak kentin büyük kısmını ele geçirdi.

- Halep Uluslararası Havalimanı, gün içinde Esed rejimi tarafından PKK'ya teslim edildi ancak akşam saatlerinde PKK/YPG ile çatışan rejim karşıtı silahlı gruplar, havaalanının kontrolünü ele geçirdi.

- Rejim karşıtı gruplar, İdlib'in stratejik öneme sahip Maarratünnüman, Han Şeyhun ve Cercenaz ilçelerini kontrol altına aldı.

- Rejim karşıtı gruplar, Münbiç-Halep yolunu ve M4 kara yolunu kontrol altına aldı.

- Terör örgütü PKK/YPG, Halep'in sanayi bölgesinin bulunduğu Şeyhneccar Mahallesi'ni rejimden teslim aldı; rejim, Münbiç'in güneyi ve batısındaki Deyr Hafır, Meskene ve Kafseyi'yi terör örgütünün işgaline bıraktı.

- Suriye'de Esed rejimi karşıtı silahlı gruplar, Han Şeyhun ilçesini geri alarak İdlib ili genelinde rejim güçlerine karşı hakimiyet sağladı.

1 Aralık

- Suriye Milli Ordusu (SMO), PKK/YPG'nin Tel Rıfat ile Suriye'nin kuzeydoğusu arasında terör koridoru oluşturma planına karşı Özgürlük Şafağı Operasyonu'nu başlattı.

- SMO, terör örgütü PKK/YPG'ye karşı başlattığı Özgürlük Şafağı Operasyonu'nda Tel Rıfat ilçe merkezinin tamamına hakim oldu.

- Suriye'nin güneyinde Dürzi ağırlıklı nüfusa sahip Suveyda ilinde Halep ve İdlib'in Beşşar Esed rejim güçlerinden geri alınması dolayısıyla destek gösterisi düzenlendi.

- Suriye'nin Humus ile Deyrizor ilinde ABD güçlerinin konuşlandığı Tenef'te ABD destekli Suriye Özgür Ordusu, El-Bukemal ve Meyadin ilçelerine saldırı başlattı.

2 Aralık

- Suriye'de Esed rejimi karşıtı silahlı gruplar, Halep ve İdlib illerinin ardından ilerledikleri Hama ilinde 16 yerleşim bölgesini daha rejim güçlerinden geri aldı.

3 Aralık

- ABD destekli terör örgütü PKK/YPG, Deyrizor ilinin Fırat'ın doğusunda kalan topraklarındaki 7 köyden Esed rejimi güçlerini ve İran destekli grupları çıkarmak için saldırı başlattı.

- Suriye'de Beşşar Esed rejimi ile Rusya'nın, 27 Kasım-2 Aralık tarihlerinde Suriye'nin kuzeyindeki Halep ve İdlib illerine düzenlediği saldırılarda 81 sivilin hayatını kaybettiği, 304 sivilin yaralandığı açıklandı.

- Esed rejimi güçleriyle çatışan rejim karşıtı silahlı gruplar, Hama'nın kuzeyindeki Zor El Mahruka, Zor El Heysa, ⁠Zor Ebu Zeyid, ⁠Zor El Meselih, Zor Ec-Cedid ve Hattap yerleşimleri ile Nasiriye Tepesi'ni kontrolü altına aldı.

4 Aralık

- Suriye'de Esed rejimi, başkent Şam'ın Doğu Guta bölgesinde 15-47 yaş aralığında eli silah tutanları gözaltına aldı.

- Suriye'de Hama kent merkezinin yaklaşık 5 kilometre dışında Esed rejimi güçleriyle çatışan rejim karşıtı silahlı gruplar, 20 köyde daha kontrolü ele geçirdi.

5 Aralık

- Suriye'de Beşşar Esed rejimi güçleri, başkent Şam'ın birçok bölgesinde reşit olmayanlar dahil erkekleri zorla silah altına aldı.

- Suriye'nin Hama ilindeki Beşşar Esed rejimi karşıtı silahlı gruplar, kent merkezinin kontrolünü ele geçirdi.

6 Aralık

- Suriye'de Humus ile Hama illerini birbirine bağlayan Resten otoban köprüsüne kimliği belirsiz uçaklar tarafından hava saldırısı düzenlendi.

- Suriye'de rejim karşıtı gruplar, başkent Şam'a açılan stratejik önemdeki Humus ilinde Rasten ve Telbise ilçelerini ele geçirdi.

- İsrail ordusu, Suriye ile Lübnan arasındaki sınır kapılarına hava saldırısı düzenlediğini duyurdu.

- Suriye'de başkent Şam'a açılan stratejik önemdeki Humus ilinde ilerleyen rejim karşıtı silahlı gruplar, kent merkezinin iç kesimlerine ulaştı.

- Suriye'de rejim karşıtı silahlı grupların Humus ve başkent Şam'a baskısının artmasıyla ülkenin Irak sınırındaki rejim ordusu, bazı unsurları batıya kaydırmaya başladı.

- Suriye rejimi, ülkenin Irak sınırındaki Deyrizor il merkezinin kontrolünü terör örgütü PKK/YPG işgaline bıraktı.

- Suriye'nin başkenti Şam'ın merkezinde bulunan Radyo Televizyon binası ile Savunma Bakanlığının binasının olduğu bölgeye kamikaze dron saldırısı düzenlendi.

- Suriye'nin güneyinde Dürzi ağırlıklı nüfusa sahip Suveyda ilindeki silahlı yerel gruplar, Esed rejimi güçlerine kentten çıkmaları için 24 saat süre tanıdı.

7 Aralık

- Esed rejimi güçlerine karşı ilerleyen gruplar, Şam'ın güney banliyölerine girmeye başladı.

- Suriye'nin başkenti Şam'a açılan Humus ilinde Esed rejimi karşıtı gruplar, kent merkezine hakim oldu.

- Suriye'nin güneyinde nüfusunun çoğunluğu Dürzi olan Suveyda ilindeki muhalif yerel gruplar, il genelinde hakimiyet sağladı.

8 Aralık

- Suriye'nin başkenti Şam'da göstericilerin kilit öneme sahip yerleşkelere girmesiyle Esed rejimi, kentin kontrolünü büyük ölçüde kaybetti.

- Şam'da rejimle özdeşlesen ve işkenceleriyle bilinen Sednaya Hapishanesi'ndeki tutsaklar, cezaevini basan göstericiler tarafından kurtarıldı.

- Suriye'de 1963'de iktidara gelen Baas Partisinin 61 yıllık kanlı iktidarı, 2011'de özgürlük talebiyle başlayan halk hareketlerinin şiddetle bastırılmak istenmesiyle patlak veren iç savaşta başkent Şam'ın rejimin kontrolünden çıkmasıyla çöktü.

- Suriye'de Beşşar Esed rejimi karşıtı silahlı grupların başkent Şam'ın kontrolünü ele geçirmesi ve Esed rejiminin çökmesinin ardından, Suriye devlet televizyonunda yayımlanan videoda bir grup muhalif, Esed'in devrildiğini ve cezaevlerindeki tüm tutsakların serbest bırakıldığını duyurdu.

- Suriye'de 61 yıllık Baas rejiminin çökmesi ve Esed ailesi döneminin sona ermesiyle ülkenin çeşitli kentlerinde Beşşar Esed'in babası Hafız Esed'in heykelleri yıkıldı.

- Baas rejimi ve Esed ailesi iktidarının çöktüğü Suriye'de rejim karşıtı silahlı gruplar, ülkenin doğusunda alan kazanmaya çalışan terör örgütü PKK/YPG'nin işgaline geçen Deyrizor'un merkezine girmeye başladı.