'Ülkemiz borun ana vatanıdır'

Doç. Dr. Berrin Kalsın /Kütahya

Kütahya Sağlık Bilimleri Üniversitesinde (KSBÜ), Ulusal Bor Araştırma Enstitüsü (BOREN) ve Eti Maden İşletmeleri Genel Müdürlüğü iş birliğiyle "Sağlıkta Bor Uygulamaları Çalıştayı" düzenlendi.

KSBÜ Rektörü Prof. Dr. Vural Kavuncu, çalıştayın açılış konuşmasında, programın dünyanın en büyük bor rezervlerine sahip Kütahya'da yapılmasının büyük anlam taşıdığını, çalıştayda, borun sağlık alanında kullanımıyla ilgili dünyada yapılan bilimsel çalışmaların değerlendirilmesinin hedeflendiğini söyledi.

Kütahya Valisi Ömer Toraman, borla ilgili Türkiye'de hayallerin ve önemli beklentilerin olduğunu belirtti.

Bor madeninin kullanım alanlarının artırılması ve çeşitlendirilmesi yönünde önemli çalışmaların sürdürüldüğünü aktaran Toraman, "Kütahya olarak biz de bu konuda önemli bir iddia sahibiyiz. Hem Dumlupınar Üniversitesi sanayiye dönük yönüyle hem de Kütahya Sağlık Bilimleri Üniversitesi sağlık uygulamaları yönüyle borla ilgili çok ciddi bilimsel çalışmalar yapıyorlar. Bu çalışmaları sanayiye, üretime, ürüne dönüştürdüğümüz nispette gelirimiz ve refahımız artacak. Sanayici ve girişimcilerin de bilimsel çalışmalara destek vermelerini bekliyoruz." dedi.

"Bor sanayinin tuzudur"

BOREN Başkanı Doç. Dr. Abdülkerim Yörükoğlu ise sağlıkta bor çalıştayının Türkiye'de ilk kez Kütahya'da yapıldığını aktardı.

Bordan daha fazla faydalanmanın yolunun bilginin üretilmesiyle sağlanacağına işaret eden Yörükoğlu, şöyle konuştu:

"Dünyanın en büyük bor rezervine sahip ülkemiz bir anlamda da borun ana vatanıdır. Bu önemli madenimizden hak ettiği şekilde faydalanabilmenin, borla ilgili bilgi üretimi, tekniğin ve tecrübenin geliştirilmesi, Ar-Ge'nin yapıldığı teknoloji üretimiyle sağlanacağını biliyoruz. Bor farklı özellikleri nedeniyle sağlık sektörü dahil yaklaşık 250 sektörde kullanılmaktadır. Bu anlamda 'Bor sanayinin tuzudur' diyoruz. Az ya da çok bor birçok ürüne giriyor. Girdiği ürünlere de farklı özellikler katıyor."

Yörükoğlu, dünyada borla ilgili gelişmeler dikkate alındığında en büyük eksikliğin yetişmiş insan gücü olduğuna dikkati çekti.

Alt yapıda ve imkanlarda herhangi bir problem olmadığını aktaran Yörükoğlu, "Araştırmacı insan kalitesiyle ilgili ihtiyacımız had safhada. Bu anlamda ilk defa Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanımız Fatih Dönmez'in destekleriyle 2019 yılında borla ilgili master ve doktora sonrası öğrencilere burs vermeye başladık. Şu ana kadar 24 öğrenciye verdik ve vermeye devam edeceğiz. Çünkü geleceğimiz bu araştırmacıların yetiştirilmesinde." ifadelerini kullandı.

"Pazar payımızı yüzde 73'e çıkarmayı hedefliyoruz"

Eti Maden Genel Müdürü Serkan Keleşer de dünyada 4,5 milyar ton bor rezervi olduğunu, bunun yaklaşık 3,5 milyar tonunun ise Türkiye'de bulunduğunu hatırlattı.

Dünyadaki bor tüketiminin 4 milyon ton olduğunu anlatan Keleşer, şunları kaydetti:

"Türkiye bor üretiminde ciddi pay sahibi. Türkiye dünyadaki bor rezervinin yüzde 73'üne sahip. Dünyadaki ortalama tüketimi 4 milyon ton. Ekonomik duruma göre bazen azalıyor, bazen de yükseliyor. Dünyada yaklaşık 5,7 milyon ton üretim kapasitesi mevcut. Bunun 2,7 milyon tonu Türkiye'de. Dünyadaki bor satışında çok büyük rekabet var. Türkiye'nin en büyük rakibi, dünyanın yaklaşık yüzde 5 bor rezervine sahip olan ülkenin pazar payı yüzde 25 oranında. Türkiye'nin ise bor rezervi yüzde 73. Pazar payımız ise yüzde 59. Eti Maden'in satış hedefi ise yüzde 73. Rezervimiz kadar satış oranımız olsun diye uğraşıyoruz."

Açılış konuşmalarının ardından yerli ve yabancı akademisyenler, borun sağlık alanlarında kullanımıyla ilgili dünyada yapılan bilimsel çalışmaları değerlendirdi.