Yeni yılda Belçika'da neler değişiyor?

HABER

Bruxelles Korner

Zehra Özer

 

Erken emeklilik mevzuatına sert uygulamalar

1 Ocak 2018 tarihinde erken emeklilik mevzuatı biraz daha sıkılaştırılıyor.  Yeni yıldan itibaren erken emeklilikten faydalanmak isteyen çalışanlar 63 yaşında olmak zorundalar ve 41 yıllık bir çalışma süresine sahip olmaları gerekiyor. Şu anda yürürlükte olan mevzuata göre en az 62.5 yaşında ve 41 yıllık bir çalışma süresine sahip olunması gerekiyordu.  

Daha uzun bir çalışma süresine sahip olan çalışanlara bazı istisnalar var. 43 yıllık çalışma süresine sahip olanlar 60 yaşında ve 42 yıllık çalışma süresine sahip olanlar 61 yaşında erken emeklilikten faydalanabilecekler. Bu istisnalar 2017'deki mevzuat ile aynıdır. 

2019'da bu düzenlemeler daha da sıkılaştırılacak. 42 yıllık bir kariyer hayatına  sahip olan çalışanların erken emeklilik yaşı 63 olacak.

45 yıllık çalışma süresini tamamlayanların asgari emeklilik maaşına zam uygulanacak

1 Ocak 2018'den itibaren 45 yıllık çalışma süresini tamamlamış olanlar, asgari emekli maaşının yüzde 0,7 oranında artacağını görecek. Emeklilik Bakanı Daniel Bacquelaine'nin verilerine göre, tek başına yaşayan bir kişinin asgari emeklilik maaşı ayda 1.220.92 euro tutarında olacak.

Vergi değişimi nedeniyle 40 ila 45 euro arası zam

1 Ocak'dan itibaren tüm çalışanların maaşına vergi değişimi (taxshift) sayesinde % 1.5 ila % 3 oranı arasında bir artış uygulanacak. Bu da çalışanların her ay mevcut maaşlarının üzerine 40 ila 45 euro arası bir ekstra alacağı anlamına geliyor.

İktidarda olan Michel hükümeti daha fazla istihdam yaratmak ve işçiliği daha cazip hale getirmek amacıyla geçen yıl (taxshift) vergi değişim uylamasını başlattı. İşverenlerin katkı paylarında bir düşüş sağlanırken, net maaşlara zam uygulanacak. Düzenlemelerin ilk kısmı 2016 yılının başında uygulamaya alınırken geri kalanı 2018  ve 2019 yıllarında kademeli olarak yürürlüğe girecek. Kişisel gelir vergisindeki değişiklik yılbaşında yürürlüğe girecek ve çalışanların aylık maaş bordrolarında mevcut olan gelir vergisi kesintisinde uygulanacak. Böylelikle çalışanlar yıl bazında daha az vergi ödemiş olacaklar.  

1 Ocak’dan itibaren evli olup kimsenin bakımından sorumlu olmayan ayda 2.000 euro brüt ücret kazanan çalışanlara 1.567,78 euro net ücret ödenecek veya mevcut ücretinin üzerine 45,27 euroluk bir zam uygulanacak. 3000 euroluk brüt ücretli işçilere, net olarak 1.919.67 euro ücret ödenecek ya da mevcut ücretinin üzerine ayda 46,20 euroluk zam uygulanacak. 4.500 euro brüt ücretli çalışanlara ayda 46,85 euroluk zam uygulanacak veya 2.567,97 euro net ücret alacak. Bazı işçi kategorilerindeki farklar ücret endekslemesi ve/ya da satın alma gücünün artışı nedeniyle daha da artacaktır. Ayrıca bir işçinin istihdam edildiği (paritair comité) ortak komiteye bağlı olmasıyla da ilgilidir. Ortak komite  Belçika’da işverenler ve çalışanlar arasında bir danışma organıdır.

1 Ocak'tan itibaren (taxshift) vergi değişimi mevzuatı ayrıca, sabit mesleki giderleri artırmak, kanun tasarısında yer alan yüzde 30 vergi oranını kaldırmak ve yükseltilmiş vergisiz miktardan faydalanabilmek için gelir sınırını artırmak gibi bir dizi değişiklikler içeriyor. Bu vergi değişiminin uygulanmaya alınması prensip olarak herkese yarar sağlayacağı gibi görünsede, SD Worx şirketine göre asgari ücretinin yüzdelik oranını kesin olarak artıracaktır. 1 Ocak 2019'da çalışanlar için vergisiz miktar uygulaması ve çalışma bonus vergisinin artırılması dahil olmak üzere, vergi değişim mevzuatının son kısmı olarak yürürlüğe girecek.  

Elektrik fiyatı enerji vergi oranının düşürülmesiyle ucuzlayacak

Turteltaks adlı verginin yerini alan Flaman enerji vergisi, 2018'de ortalama bir Flaman ailesine yılda 9 euro ya kadar bir avantaj sağlayacak. Ortalama enerji tüketimine sahip olan bir aile, yeşil enerji katkısı için şimdi sadece 4 euro bir miktar ödemesi gerekiyor. Buna ek olarak, sınırlı enerji vergisine tabi tutulmaya devam edilecektir. Artık aile başı yılda 100 euro yerine 5 euro katkı ödenecek. Sosyal tarifeden faydalanan 280.000 aile vergiye tabi tutulmayacak. Dağıtım şebekesi tarifelerinde ufak bir indirim sağlanması elektrik fiyatının düşmesine yol açacaktır. 

Elektrik dağıtım şebekesi tarifelerinde, aileler için yılda ortalama 17 euro ile ve küçük ve orta büyüklükte işletmeler için 212 euro ile indirim sağlanacak. Bu, elektrik faturasının toplamında bir düşüş sağlayacak. Tek bilinmeyen, elektrik imalatında kullanılan hammaddenin fiyatıdır, ancak bu maliyetin toplam elektrik fiyatını etkileme olasılığı oldukca düşüktür. Bu ortalama bir hesaptır. Westhoek bölgesinde (dağıtım şebekesi operatörü Infrax West) ve Limburg bölgesinde (Inter Energa) dağıtım şebekesi tarifelerinde hafif bir artış var. Enerji dağıtım tarifelerinde düşüş yaşanması ayrıca güneş paneli sahipleri için de avantajlar sağlayacak. 

Buna ek olarak, 1 Ocak'dan itibaren enerji tarama sisteminde de yeni uygulamalar yapılacak. Enerji tarama uygulaması, savunmasız hedef gruplarının enerji tedarikçilerini daha sık değiştirmelerini ve basit tedbirlerle enerji tasarrufu yapmalarını sağlamalıdır. Bir enerji taraması, bir binanın enerji tüketiminin hızlı bir şekilde denetlenmesidir. Böyle bir tarama, bazen basit tedbirlerle daha düşük bir enerji faturasına neden olan bilgiler sağlıyor. Sosyal bir konutta yaşayan veya bütçe sayacı kullanan insanlar için böyle bir tarama ücretsizdir.  

2018 yılında doğalgaz biraz pahalanabilir

2018 yılında doğal gaz Flaman aileleri ve küçük ve orta büyüklükte işletmeler için biraz pahalanabilir. Bu, enerji şirketi Vreg'in dağıtım tarifelerine bağlıdır. Vreg şirketi, hanelerin toplam enerji faturalarının şimdikinden daha ucuz olacağını bekliyor çünkü elektrik biraz daha ucuzluyor.

Sıfırdan inşa edilecek olan binaların  E seviyesi E40'a düşüyor

1 Ocak'tan itibaren Flaman bölgesinde sıfırdan inşa edilecek olan binalar için başvuru yapıldığında,  yeni konutların E seviyesi 40 ya da daha düşük olmalıdır. Daha önce bu E50 seviyesindeydi. E-seviyesi, bir binanın enerji verimliliği sınıfını gösteriyor. E-seviyesine ulaşmak, yeni bir bina için EPB gerekliliklerinden (enerji performansı ve iç mekan iklim şartları) biridir. Buna ek olarak, K seviyesi yerini alan  S-seviyesi de getirildi. Ofis ve okul binaları için 2018 yılının hedefi E50 dir, hükümet binaları için E- seviyesi E45' dir.

Odun ve pelet sobalarına enerji etiketi zorunluluğu getirildi

Buzdolabı veya çamaşır makineleri için çoktandır zorunlu kılınan enerji etiketi, 1 Ocak'tan itibaren odun ve pelet sobaları gibi ısıtıcılar içinde zorunlu olacak. Bu düzenleme Avrupa yönetiminin bir uygulaması olarak yürürlüğe giriyor. Enerji etiketi, soba veya ısıtıcının ne kadar enerji tasarruflu olduğunu gösteriyor. Soba satıcıları hem showroomların'da hem de online den alıcısına bir enerji etiketi sunmalıdırlar.

Çevre(ortam) izini ruhsatı, şehir planlama ruhsatının ve çevre izninin yerini alıyor

1 Ocak'tan itibaren yeni çevre (ortam) izini ruhsatı, şehir planlama ruhsatının ve çevre izninin yerini alıyor. Yeni prosedür birkaç belediyede zaten yürürlüktedir ancak 1 Ocak'tan itibaren Flaman bölgesinin geri kalan yerlerinde de başlatılacaktır. İzin ruhsatını gerektiren çalışmalar aynı kalıyor. Başvurular 2017 yılının başından beri dijital olarak yapılıyor.

Doktor ücreti yükselmesine rağmen doktor ziyareti pahalanmayacak

Bir ev doktorunun  ya da bir sağlık uzmanının ücreti, 1 Ocak'tan itibaren  yüzde 1,68 oranında pahalanıyor. Ancak hastaların kendi ceplerinden ödedikleri ücret kısmı artmadığından dolayı bir doktor ziyareti pahalanmayacak. Tıbbi görüntüleme ve klinik biyoloji harçlar hariç, diğer doktor ücretleri yüzde 1,5 oranında yükseliyor. Bu artışa sebebiyet  veren yüzde 1.25 oranında bir endeks uygulamasıdır.    

Çalışanlar kâr primleri ile şirket karından daha kolay faydalanabilecekler

Şirketler bundan böyle çalışanlarına kâr primleri sayesinde daha kolay bir kâr payı ödeyebilecekler. Federal hükümet geçen yaz bu konuda anlaşmaya vardı. Çalışanları ödüllendirmek için öngörülen imkanlar, mevcut olan bonus sisteminden (CAO-90) çok daha ileriye gidiyor. Şirketler kâr primlerini çalışanlarına sendikaların onayını almadan ödeyebilecekler.

Bu meblağlar CAO-90'dan yaklaşık beş kat daha yüksektir. Şirketler, maaş miktarlarının yüzde 30'unu kar primlerine harcayabilirler. Kar primleri kişisel gelir vergisine tabi tutumadığından dolayı, çalışana net olarak normal bir bonusdan elde ettiği ücretten daha yüksek bir meblağ kalacaktır. Sosyal güvenlik gelirinin kaybolmasını önlemek için, yasalara maaşın bonusa kaymasını yasaklayan maddeler eklenecek.

İşverenler uzun süre hasta kalan çalışanlarını yeniden işe başlatabilecekler

Iki yıldan fazla süreyle hasta kalan bir çalışan, mesleki doktorundan yeniden işe başlatılmasını talep edebiliyordu. 1 Ocak'tan itibaren işverenler de artık böyle bir talepte bulunabilecekler. Böyle bir durumda, çalışanın sağlığına uygun çalışma yönetimyle işe geri başlayıp başlayamayacağı kontrol edilecek. ACV'den alınan rakamlara göre, Ocak ayından itibaren işe yeniden başlamaları için kontrolden geçirilecek onbinlerce uzun vadeli hasta var.

Serbest çalışanlar iki hafta hasta kaldıktan sonra sağlık sigortasından yardım ödeneği alabilecekler

Bağımsız meslek erbabı, özellikle, sosyal güvenlikle ilgili olarak özel bir statüsü vardır. 1 Ocak’tan itibaren serbest çalışanlar, iki hafta hasta kaldıktan sonra sağlık sigortasından yardım ödeneği alma hakkına sahip olacaklar. Şu anda, serbest meslek sahibi çalışanlar ve yardımcı eşleri, ancak bir ay hasta kaldıktan sonra bu yardım ödeneğinden yaralanabiliyorlardı. Şimdi artık iki haftalık bir iş göremezlik döneminden sonra yardım ödeneği alma hakkına sahip olacaklar. Bu düzenleme için 2018 yılında 9,4 milyon euro bütçe ayrıldı.

Şirketler için kurum vergi oranı düşüyor

Ülkemizdeki şirketler için vergi oranı 1 Ocaktan itibaren düşüyor. Maliye Bakanı Johan Van Overtveldt'ın (N-VA) bu önlemi rekabet gücünü güçlendirmek için tasarladı. Ülkede ki şirketler yeni yıldan itibaren, yüzde 33 oranı yerine yüzde 29 oranında bir kurum vergisi ödeyecekler. Küçük ve orta büyüklükte işletmeler için ekstra indirim sağlanacak. 2018 yılından itibaren elli kişiden az çalışanı olan, cirosu 9 milyon eurodan az olan ve bilanço toplamı 4.5 milyon euro'nun altında olan şirketler, 100.000 euroluk ilk taksitlerinin sadece yüzde 20'sini ödemek zorunda olacaklar. Şirketlerin ek kriz katkıları yüzde 3'den yüzde 2'ye düşecek

Şirketlerin daha az katkıda bulunmaları, hükümet kasasına daha az para gireceği anlamına geliyor. Reformların bütçe açısından tarafsız olmaları gerektiğinden dolayı Michel hükümeti bunu telafi edecek bazı önlemler geliştirdi. Örneğin, şirketlerin bu yıldan sonra sattıkları hisse senetleri bir sermaye kazanç vergisine tabi tutulacak ve yeni yıldan itibaren kurum vergisini hiç ödememiş şirketlere sert cezalar uygulanacak. Ön ödemelerini vaktinde ödemeyen şirketler en az yüzde 6,75 oranında daha fazla vergi ödemek zorunda kalacaklar.

Flaman memurlarına yeni izin düzenlemesi

1 Ocak'tan itibaren, 27.000 Flaman memuruna yeni izin uygulaması getirilecek. Artık sınırsız izin günlerini biriktirmelerine izin verilmeyecek ve sadece yasal ve sözleşmeli memurlar arasındaki bazı farklılıklar ortadan kaldırılacak. 

Kimlik kartları belediyesine göre pahalanabilir

Yeni yılda, elektronik kimlik kartının ücreti yeni bir endeks uygulamasına tabi tutulacak. Bu artış, şehirlerin ve belediyelerin federal hükümetin kamu çalışanlarına ödemek zorunda kaldıkları ücret ile ilgilidir. Yerli kurumların artışı uygulayıp uygulamayacakları veya daha yüksek veya daha düşük bir ücret talep edip etmeyecekleri belediyeden belediye ye değişecek.   

Örneğin, belediyeler ve şehirler şimdi kimlik kartı için 16 euro bir ücret almak zorundalar, bu on iki ay öncesinden 30 sent daha fazladır. Çocukların kimlik kart ücreti 10 sent pahalanarak 6, 40 euro ya yükselecek.  Acil prosedür ücreti de şimdi birkaç euro pahalandı. Belediyede çocuk kimliğinin teslimatı ile ilgili acil prosedürde, sipariş gününün ikinci gününde 79 euro yerine 84 euro alınacak. Bir gün sonraki  teslimatı ile ilgili olağanüstü acil prosedürde 120 euro yerine 127,6 euro ödenmesi gerekecek, talebinin ertesi gününde Brüksel'de İçişleri Bakanlığından teslim alınması şartıyla olağanüstü acil prosedürde ödenen ücret 90 euro yerine  95,70 euro ya yükselecek.  

Vatandaşların gişede ödedikleri ücret, kente veya belediyelere bağlıdır. Bazıları sadece maliyet ücretini alırlarken bazıları aynı uygulama için daha fazlasını veya daha az ücret alma özgürlüğlüne sahip olacaklar. 1 Ocak’tan itibaren örneğin Anvers belediyesinde bir kimlik kartı için 20,70 euro yerine 21 euro, Gent belediyesinde ise 23 euro yerine  24 euro alınacaktır.  

Bira fiyatları ortalama olarak yüzde 3 oranında pahalanıyor

Birahane AB Inbev, bira fiyatını ortalama olarak yüzde 3.04 oranında artıracak. Fiyat artışı, Jupiler, Stella Artois ve Leffe dahil olmak üzere bazı markalar için geçerlidir. Otel ve restoran işletmecileri için yüzde 3.12 oranında fiyat artışı olacak, toptan dağıtım ve mağaza zincirleri için fiyat artışı yüzde 2.83 oranında olacaktır.

Kilometre ücreti: ücretli yollar çoğalıyor, harçlar yükseliyor ve değişik trafik cezaları geliyor

1 Ocak'tan itibaren Flaman ve Valon bölgesi ücretli otoyol ağlarını genişletirken, 3.5 tonun üzerindeki kamyonlara kilometre ücreti uygulayacak. Valon bölgesindeki kilometre tarifeleri tüm araç kategorileri için artırılırken, Brüksel ve Flaman bölgesinde sadece Euro 5 kategorisinde artacak.  1 Ocak'dan itibaren trafik cezası sistemi de değişen para cezaları ile trafik ihlalinin ciddiyetine göre değişecek.

Bunların yanı sıra daha neler değişecek?

Hollanda ve Belçika arasında arazi değiş tokuşu

1 Ocak'ta Belçika ve Hollanda, Maas'da bulunan iki adet ıssız yarımadaları değiş tokuş edecekler. 170 yılda ilk kez Hollanda ile Belçika sınırında düzenlemeler yapılacak.

Belçika para biriminin üretimi ülke dışında yapılacak

Belçika’nın para birimi artık Belçika Kraliyet Darphanesi tarafından basılmayacak. Üretimi şimdiden sonra ülke dışına verilecek. Belçika Kraliyet Darphanesi'nde Ekim ayının sonunda son eurolar basıldı ve atölyeler 2017 yılının sonunda kapatılacak. 43 çalışanı federal kamu hizmetinin Finans bölümünde çalışmaya devam edecektir.   

Bulgaristan AB Dönem Başkanlığını Estonya'dan devralacak

Bulgaristan 1 Ocak'tan itibaren AB Başkanlığını Estonya'dan devralacak. Ülke, dört temaya odaklanmak istiyor: Avrupa'nın ve gençlerin geleceği, güvenlik, Batı Balkan ülkeleri ve dijital ekonomi. Bulgaristan, Haziran ayı sonuna kadar başkanlık ünvanını taşıyacak ve Avusturya ya devredecek. Bulgaristan AB başkanlığını aslında 1 Temmuz 2018 tarihinde devralacaktı, ancak İngiltere Brexit referandumundan kısa bir süre sonra 2017 yılının ikinci yarısında bakanlığından vazgeçtiğini açıkladı. Dolayısıyla başkanlık dönemi şeması yarım yıl fark ile öne alındı.    

VDAB iş teklifleri ile ilgili iş arayanların Mesleki Yeterliliklerini de dikkate alacak

VDAB şu andan itibaren, iş arayanının artık sadece önceki mesleğine dayalı olarak değil  aynı zamanda mesleki yeterliliklerini de dikkate alacak. Flaman İş Bakanı Philippe Muyters'e göre, böylelikle daha güçlü bir profile hasip olacakları için iş arayanlar çok daha fazla iş teklifleri alacaklar. Buna ek olarak, uygun bir işi reddedenler 1 Ocak'tan itibaren daha kolay cezalandırılacak.

Brüksel bölgesinde anonim pratik testleri uygulanacak

1 Ocak'tan itibaren Brüksel bölgesindeki sosyal denetim teşkilatı, şirketlerde ayrımcılığı tespit etmek için anonim pratik testler uygulayarak "anonim telefon çağrıları" yapmayı tasarlıyor. Söz konusu tedbir, Belçika kökenli insanların istihdam oranının yüzde 71 ile, istihdam oranı yüzde 35 altında olan farklı Avrupa kökenli veya Orta Doğu kökenli insanlardan çok daha yüksek olduğu için ele alınacak.

Gözaltına alınan mahkumlara sağlık sigortası

1 Ocak'dan itibaren gözaltına alınan mahkumlara Riziv tarafından ödenen sağlık sigortası sağlanacak. Katkı ücreti Adalet  bakanlığı tarafından karşılanacak. Şimdiye kadar, mahkum edilenlerin sigortası yoktu ve mahkumlar Adalet bakanlığı tarafından karşılanan sağlık bakımı görevlileri tarafından bakılıyorlardı. Mevcut sistem oturum hakkına sahip olmayan yabancılara uygulanmaya devam edecektir. Söz konusu tedbir, Adalet Bakanı Koen Geens'in (CD & V) Bakanlar Kurulu tarafından hazırlanan planın bir parçasıdır.

Bir dönemin sonuna gelinde: Proximus telgraf hizmetine son veriyor

Telekom şirketi Proximus, 170 yılı aşkın süredir telgraf gönderme ve alma servis hizmetini durduruyor. Telgraf yerine, daha modern ve daha ucuz olan iletişim sistemleri hizmete geçecek. Proximus, telgraf servisini selefisi Telefon ve Telegraf (RTT) Genel Müdürlüğünden devralmıştı.

Brüksel sakinlerine yeni kira mevzuatı getirildi

1 Ocak'dan itibaren Brüksel bölgesi sakinleri için yeni kira mevzuatı yürürlüğe giriyor.  Baş kent konut ve kanguru konut gibi yeni kira gelişmeleri hakkında kira yasasını modernleştirirken aynı zamanda geçimini sağlamakta güçlük çekenleri de dikkate alacak. Kiralık konut yasasının yenilenmesi Brüksel sakinleri için büyük önem taşıyor: Brüksel sakinlerinin yüzde 60'ı kiracı konumundadır.

Brüksel'deki evcil kediler kısırlaştırılacak

Brüksel'de gelecek yıldan itibaren tüm evcil kedilerin kısırlaştırılmasına yönelik karar alındı. Brüksel'deki kedi sahiplerine, yavru kedilerinin 6 ayını doldurmadan kısırlaştırılmasını öngören tedbir, sokak kedilerinin sayısını azaltmayı amaçlıyor. Örneğin:  1 Ocak tarihinden önce doğmuş kedilerin sahipleri 1 Temmuz 2018 tarihinden önce kedilerini kısırlaştırmak zorundalar.

Gent'teki öğrenci konutlarına kalite etiketi verilecek

Ocak 2018'den itibaren, Gent şehrinde yaşam kalitesini ve güvenliği artırmak için öğrenci konutları denetlenecek. Denetlemeden sonra öğrenci konutlarına yeşil, mavi veya kırmızı bir etiket verilecek ve Kotatgent web sitesinde (kot.gent.be) yayınlanacak. Gent'te yaklaşık 30.000 öğrenci konutu bulunuyor.

Katolik vaftizcilere "Hıristiyan kimlik kartı" verilecek

1 Ocak tarihinden itibaren Belçika Katolik Kilisesi ülkedeki vaftiz kayıtlarını kökten değiştirecek. 1 Ocak'tan itibaren her Katolik vaftizciye "Hıristiyan kimlik kartı" verilecek.