1 EKİM’DEN İTİBAREN NELER DEĞİŞECEK?

BRUXELLES KORNER

Kadir Duran

1 EKİM’DEN İTİBAREN NELER DEĞİŞECEK?

Konsültasyon hizmeti, sosyal tarifede değişiklik, konutların PEB puan endekslenmesi, polislerin maaş zammı, ihbar süresindeki sabitleme, nikotin poşetlerinin yasaklanması ve daha pek çok şey 1 Ekim’den itibaren geçerli olacak.   

Belçika’da 1 Ekim’den itibaren enerjiden ulaşıma, sağlıktan çalışma hayatına, maliyeden çevre düzenlemesine kadar birçok alanda yürürlüğe girecek yeni düzenlemeler vatandaşların yaşamını etkileyecek.

1-) Gençlere ücretsiz konsültasyon hizmeti

Mali durumunun istikrarsız olması nedeniyle artırılmış ödenek almaya hak kazanan aile üyesi 25 yaşın altındaki gençler, bir pratisyen hekim veya bir uzmanla yapılan ikinci görüşme için bir katkı payı ödemeyecek.

Buna karşın kurumlarla anlaşması olmayan doktorlar ücret talebinde bulunabilir.  

2-) Flaman Bölgesi’nde düşük PEB puanıyla konutların endekslenmesi yeniden mümkün olacak

Binaların Enerji Performansı (PEB) puanı düşük olan konut sahipleri bir kez daha Flaman Bölgesşi’ kiralarını endeksleyebilecek. Flaman Hükümeti, kiracıları yüksek enerji fiyatlarından korumak için endekslemenin geçen yıl dondurulduğunu belirtiyor ancak enerji krizinin zirve noktasının geçtiğini tahmin ederek endekslemeyi yeniden başlatıyor.

Valon Bölgesi’nde de enerji tüketimi yoğun konutlara yönelik kira endekslerinin dondurulması uygulaması da kasım ayında sona erecek.

Brüksel Bölgesi ise konuyla ilgili kararını henüz vermedi.

Enerji kimlik belgesi olmayan veya E veya F etiketinden yararlanan konut sahipleri ise artık kira endeksleyemeyecek. D etiketli konut kiralayanlar kiralarını ancak yarı yarıya endeksleyebilecek.

Daire sahiplerin açığı telafi etmesini ve bu yıl çifte endeksleme yapmasını önlemek için artış, düzeltme faktörü içeren bir formüle göre hesaplanacak. Somut olarak kötü yalıtımlı konaklama için ayda 800 euro ödeyen bir kiracı, ekim ayından itibaren 832 euro ödeyecek. Düzeltme gerçekleşmeseydi kira tutarı 925 euronun üzerinde olacaktı.

14 Ekim'den itibaren Brüksel'deki tüm ev sahipleri kiralarını yeniden endeksleyebilecek. Çift yakalama endekslemesinin gerçekleştirilmesi engellenecek.

Brüksel'de 13 Ekim 2022'den bu yana PEB G veya F'li konutlar endekslenemiyor. PEB E'ye sahip olanlar ise ancak yüzde 50 oranında endeksleme yapabilecek. Diğer tüm enerji sınıfları için yüzde 100 endeksleme mümkün.

3-) Thalys ismi tarihe karışıyor

Adını başlangıçta Brüksel'i Paris'e bağlayan, daha sonra hizmet verilen şehir ağının Hollanda ve Almanya'ya kadar uzandığı ünlü kırmızı yüksek hızlı trenlerden alan Thalys markası ortadan kalkıyor. Bu trenler, artık Eurosta-r adıyla anılacak.

4-) Belçika'da nikotin poşetleri yasaklandı

Kraliyet kararnamesi uyarınca 1 Ekim'den itibaren Belçika’da nikotin poşetleri satılamayacak.

Kraliyet kararnamesi, federal sağlık bakanının da için de yer aldığı 24 bakan tarafından imzalanan sigara karşıtı planın bir parçası olarak 14 Mart’ta ilan edildi. Buna göre genellikle aromalı bir ürün olan ve dudağın üst kısmın altına yerleştirilebilen nikotin poşetlerinin satışı yasaklandı. Tütün içermeyen nikotin poşetlerinin nikotin seviyesi normal sigaranın neredeyse dokuz katı olan 90 miligrama kadar ulaşabiliyor.

5-) Tek endeks sayesinde daha net doğal gaz sözleşmeleri

Belçika, doğal gazın referans fiyatı için tek bir endekse sahip olacak. Gaz ağı yöneticisi Fluxys, mevcut iki gaz ticaret hizmetini tek bir Zeebrugge Ticaret Noktası (ZTP) endeksinde birleştirmeye karar verdi. Böylece tüketicinin doğalgaz kontratı seçerken her şeyi daha net görmesi sağlanacak.

Belçika'da şu anda iki gaz ticaret hizmeti bir arada bulunuyor. Kavramsal ZTP ve fiziksel ZTP, uzun süredir toptan satış pazarındaki tarafların çeşitli tercihlerine yanıt veriyor.

Söz konusu düzenleme, toptan satış pazarındaki yeni dinamikleri hesaba katmak için bu iki hizmetin birleştirilmesini sağlıyor. Böylece Belçika ve Lüksemburg pazar bölgesindeki tüm işlem hacimlerinin tek bir noktada gruplandırıldığı daha basit bir sisteme geçilmesi mümkün olacak. Birleşme Elektrik ve Gaz Düzenleme Komisyonu (CREG) tarafından onaylandı.

6-) Elektrik ve doğalgaza yönelik sosyal tarifede değişiklik

Mütevazı gelire sahip haneler, özel kategorideki kişiler veya sosyal daireden yararlananlar için geçerli olan indirimli enerji fiyatı olan sosyal tarife, doğalgazda kilovatsaat başına KDV dâhil 4 bin 902 sente çıkacak. Bu miktar, 2023'ün dördüncü çeyreğinin tamamı boyunca aktif kalacak.

Elektrik için tek saatlik sosyal tarife ise KDV dâhil kilovatsaat başına 21 bin 568 sent olarak belirlenecek ve son iki yılın en düşük seviyesi olacak.

7-) Polis memurları maaş artışlarının ilk kısmını alacak

Polis memurları, polis reformundan bu yana ilk kez maaş artışından yararlanacak.

Polis memurları ilk etapta maaş artışının yüzde 45'ini alacak. Önümüzdeki iki yılın ekim ayında iki yeni artış daha gerçekleşecek. Ayrıca polis memurları ekim ayından itibaren federal devlet memurlarına uygulanan benzer bir uzaktan çalışma ikramiyesi alacak.

Maaş artışı, İçişleri Bakanı Annelies Verlinden (CD&V) ile polis sendikaları arasında bir buçuk yıldan fazla bir süre önce imzalanan ve 1 Ocak'ta yürürlüğe girmesi gereken bir anlaşmaya dayanıyor. Hükümet, 2023 bütçesini hazırlarken sendikaların büyük hayal kırıklığı yaşamasına rağmen bütçenin uygulanmasını erteleme ve zamana yayma kararı almıştı.

8-) Flaman Bölgesi’nde iki yıldır işsiz olan kişileri işe alan şirketlere destek

Flaman Bölgesi’nde kurulan herhangi bir şirket, en az iki yıldır işsiz olan bir işçiyi işe alması durumunda (Ulusal Sosyal Güvenlik Dairesi) ONSS katkılarındaki indirimden yararlanabilecek.

Buna göre Flaman Bölgesi’nde kurulu şirketler, en az iki yıldır işsiz olan bir kişinin işe alması durumunda, işçi başına en fazla 4 bin euro tutarında olmak üzere üç ayda bir bin euroluk işveren sosyal güvenlik katkı payı indiriminden yararlanabilecek. İndirim, iş sözleşmesinin türü konusunda herhangi bir sınırlama olmaksızın tüm işverenlere uygulanabilecek.

Düzenleme, geçen haziran ayında Çalışma Bakanı Jo Brouns'un girişimiyle Flaman hükümeti tarafından onaylanmıştı.

Bu önlemle Flaman Hükümeti, işverenleri uzun süre iş gücü piyasasından uzak kalan kişileri işe almaya mali olarak teşvik etmek istiyor. Flaman İstihdam Kurumu (VDAB) tarafından yapılan bir araştırma, 2022'de iş gücü piyasasına giriş oranının bir yıldan az süredir işsiz olanlar için yüzde 16,2, iki yıldan fazla süredir iş arayanlar için ise yüzde 3,3 düzeyinde olduğunu bildiriyor.

9-) Eczacılar grip aşısını yapabilecek

Pratisyen hekimlerin yanı sıra, eczacılar da grip aşısını uygulayabilecek.

Dünya Sağlık Örgütü (WHO) ve Avrupa Hastalık Önleme ve Kontrol Merkezi (ECDC), 2023 kışı için Covid-19 aşısı takviye kampanyasını gribe karşı aşılamayla birleştirmeyi öneriyor.

Üstün Sağlık Konseyi (CSS) ve Bakanlıklar Arası Halk Sağlığı Konferansı (CIM) bu tavsiyeye uyarak 1 Ekim'den 31 Aralık'a kadar dileyen herkesin donanımlı, eğitim almış eczacılar aracılığıyla grip aşısını ve Covid-19 aşısını yaptırmasına olanak tanıdı.

Sağlık Bakanı Frank Vandenbroucke'a göre düzenleme, Belçika'da özellikle belirli risk grupları için hâlâ çok düşük olan aşılanma oranının artırılması amacıyla getirildi.  

Eczacılar, 2022 kışında da Covid-19'a karşı aşı kampanyasında yer aldı ve doktor reçetesi olmadan eczaneye gidip gribe karşı aşı yaptırmak mümkün oldu.

10-) 2023 vergi beyannamesi için son tarih 18 Ekim

2022 gelirine yönelik 2023 vergi beyannamesi için son tarih 18 Ekim 2023 olarak belirlendi.  

Bu yıl gerçekleştirilen düzenlemeyle vergi beyannamesinin belirtilmesi için son tarih gelirin niteliğine ve vergi beyannamesinin karmaşıklığına göre belirleniyor. Buna göre beyanın karmaşık olması durumunda acente aracılığıyla yapılıp yapılmamasına bakılmaksızın süre uzatılabiliyor.

11-) İhbar sürelerinin sabitlenmesi

Uzun süreli görev süresine sahip ve daha yüksek maaşlı çalışanlar bazen 4,5 ila 6 ay önceden ihbarda bulunmak zorunda kalıyor. İhbar süresinin limiti artık 28 Ekim 2023'ten itibaren herkes için 13 hafta olacak.

12-) Valon Bölgesi’nde geçici ısıtma ve evsel sıcak su cihazı bonusu için son tarihler

Valon Hükümeti, 1 Şubat 2022'den bu yana ısıtma veya sıcak su üretim cihazı kuran ve değiştiren hanelere geçici ikramiye veriyor

Bonuslardan faydalanabilmek için işleme ait faturanın 1 Şubat 2022 ile 30 Haziran 2023 tarihleri ​​arasında olması, fatura tarihinden itibaren dört ay içerisinde prim talebinin iletilmesi gerekiyor. Prim talebinin iletilmesi için geçerli son tarih 30 Ekim 2023 olarak belirlendi.

13-) Flaman Bölgesi’nde yağmur suyu depoları için katı kurallar getirildi

Giderek sıklaşan kuraklıklarla daha iyi mücadele edebilmek için Flaman Bölgesi’ndeki yeni evlerin veya yenilenmiş konaklama yerlerinin, 2 Ekim 2023'ten itibaren şu anda planlanandan daha büyük yağmur suyu tanklarına sahip olması gerekecek.

Standart çatılı binalar için yağmur suyu depolarının en az 5 bin litrelik olması şartı aranıyor. Çatısı 80 metrekareyi aşan binalarda gerekli kapasite en az 7 bin 500 litre, 120 metrekareden büyük çatılar içinse gerekli 10 bin litre olacak. Depolardaki yağmur suyu, tuvalet sifonunda, çamaşır makinesinde veya temizlikte kullanılacak.

Taşma durumunda, suyun kanalizasyona akması yerine bir infiltrasyon sistemi yoluyla zemine nüfuz edebilmeli.

14-) Flaman Bölgesi’nde sürüş testi sırasında GPS ile araç kullanmak zorunlu oluyor

Flaman Bölgesi’nde pratik ehliyet sınavının bir parçası olarak GPS göstergelerini takip ederek araç kullanmak zorunlu olacak.

Bu nedenle aday sürücülerin, Flaman Hareketlilik Bakanlığı'na, yol işaretlerine ve navigasyon cihazının talimatlarına uyarak bir rotayı takip edebildiğini kanıtlaması gerekiyor.

Başvuru sahipleri, araçlarının GPS'ini veya akıllı telefonlarındaki ücretsiz bir uygulamayı kullanmayı seçebilecek. Cihazı olmayanlar için sınav görevlisi bir cihaz sağlayacak.

GPS, incelemeyi yapan kişi için açıkça anlaşılacak nitelikte ve Hollanda diline ait olmalı.

Bu uygulama için Flaman Bakan Lydia Peeters (Açık VLD), Hasselt Üniversitesi'nin bir çalışmasına atıfta bulunuyor. "Bu çalışma, aday sürücülerin GPS'i sorunsuz ve doğru kullanıp kullanamadığının sürüş testi sırasında test edilmesinin önemini gösterdi çünkü sürücülerin ehliyet aldıktan sonra düzenli olarak GPS ile gidecekleri yere seyahat etmeleri çok muhtemel. Bu nedenle artık bu uygulama zorunlu hâle geldi."

• BELÇİKA’DA 1 HAZİRAN TARİHİNDE NELER DEĞİŞİYOR
• 1 Eylül'de Belçika’da neler değişiyor: ödenekler artarken, sigorta poliçeleri pahalanıyor, 10 yıl ikametten sonra yaşlılara gelir garantisi
• MAYIS AYINDA BİZİ HANGİ DEĞİŞİKLİKLER BEKLİYOR?