Bruxelles Korner
Zehra Özer
Roland Duong’un yolculuğu, Çin'in doğusundaki Zhejiang eyaletine bağlı olan Yiwu kentinde bulunan ucuz üretilen ürünlerin borsa yerinde başlıyor. Yiwu şehiri 1982 senesinden beri, Çinin en büyük toptan satış merkezi olarak 35 senedir faaliyet gösteriyor. Duong’un Hollanda'da bir Action mağazasında 1.49 euro karşılığında satın aldığı plastik fener gibi, orada 70.000 tezgahı ile fabrikaların temsilcileri ucuz Çin ürünlerini satıyor.
Zhejiang eyaletinin orta kısmına yerleşmiş olan Yiwu şehiri 1,105 kilometrekare büyüklüktedir, toplam 700 bin yerli nüfüs ve 1.300.000 yerli olmayan nüfüs yaşamaktadır. Sürekli yükselmiş bu ticari şehirin 2.200 senelik bir tarihi vardır, hemde bu ticari şehirin cazibesi ve ticaret fırsatı dahada gelişmektedir. Bir çok iş adamları Yiwu da yaşıyor ve iş yapıyor.
Duong oraya vardığında o küçük fenerin birçok satıcılarını farkeder. O kendini bir alıcı olarak tanıtır ve fener için birkaç pazarlık yaptıktan sonra, 300 adet satın aldığında tane fiyatını 1.15 euro ya, 50.000 adet satın aldığında tane fiyatını 1.01 euro ya ve 100.000 adet satın aldığında tane fiyatını tam 0,96 euro sentte kadar indirir. Action mağazalarının düşük fiyat "sırrı" işte tam burada gizlidir: ucuz ürünlerin satıldığı mağaza sahipleri, ürünlerini büyük miktarlarda satın alırlar, böylece fabrikalar az kar ile yinede memnun kalırlar.
Fabrika’nın içini gezmek
Bir alıcı olarak Duong’a daha sonra, dünyadaki hemen hemen tüm fenerlerin üretildiği Ningbo kentinde bulunan bir fabrika’nın içine göz atmasına izin verilir. Duong, işçilerin dağınık şartlarda çalışmasına rağmen, atmosferin oldukça rahat olduğunu görür. Fabrika sahiplerinin kendi sözlerine göre, onlar işçilerine (800 ila 1.000 euro arası) asgari ücretin üstünde olan bir maaş ödüyorlar, rahat ortamın muhtemelen bununla bir ilgisi vardır. Böylesi bir maaş bizim için çok az gibi görünebilir, ama onların Vietnam'da ya da Kamboçya’da çalışan fabrika işçilerinin çok çok üstünde olan bir kazançları vardır.
Üretim maliyeti
Ama fenerin bu düşük fiyatı nasıl sağlanır? Bunun sadece düşük üretim maliyeti ile ilgisi vardır. Çin'de bir fenerin ortalama üretim maliyeti 0,50 euro sent etrafındadır, alıcılar üreticiye bir fener için yaklaşık 0,75 euro sent öderler, ve Action mağazası feneri satın aldığı fiyatın iki katına satar. Bu fiyat Batılı tüketiciler için hala çok ucuzdur ve Action mağazası fener başına 0,75 euro sent kar yapar. Çin'de maaşlar bizimkinden çok daha düşük olduğu için ve işçilerin sosyal sigorta ve endeksli emeklilikleri korunmadığı dolayısıyla sağlanan ucuz üretiminden, Belçika'da benzer bir fenerin üretim maliyeti kabaca yaklaşık 3 kat daha yüksek olurdu. Böylelikle hayatımızda olan çoğu (ucuz) ürünlerin Çin Malı olması bir standart haline gelmiştir.
Çin Malı satın almaktan vaz mı geçelim?
Hepimiz 'Çin Malı' satın almaktan vaz mı geçelim? Bu kötü bir fikir olurdu, diye karar veriyor Duong. "Çin’in büyüme mucizesi sayesinde yoksulluğun dünya çapında azaldığı büyük bir önemdir. Üstelik Çin hükümeti çevre kirliliğini tersine çevirmek için ciddi çabalar gösteriyor ve tüketiciler düşük fiyatların tadını çıkarıyorlar. Kötü çalışma koşulları için de Çin ürünlerinden kaçınmak zorunda değilsiniz. Tabii ki gerçekte Çin'de de sömürülen işçiler mutlaka ki vardır, ama ben üretim standardını şaşırtıcı bir şekilde kabul edilebilinir buldum. Ama biz kendi yaşam standardımızı korumak istersek eğer, bunun bir fiyatını da ödemeye razı olmalıyız. Biz sadece ucuz Çin Malı satın alır isek, kendi iş gücümüzü zayıflatmış oluruz ve aynı zamanda yaşam kalitemizi de Çin seviyesine düşürmüş oluruz," diyor Duong.
Yorum Yazın